Badania kierowców: psychologiczne, lekarskie i okulistyczne - jak wyglądają i ile kosztują?

Jeśli chcesz zdobyć uprawnienia do kierowania pojazdami lub zachować prawo do pracy jako kierowca zawodowy, musisz przejść lekarskie badania kierowców. Wyjaśniamy, jak obecnie wyglądają i ile kosztują badania na prawo jazdy.

Badania kierowców pod kątem zdrowotnym są wykonywane jednorazowo w przypadku osób chcących uzyskać uprawnienie do prowadzenia pojazdu w ramach danej kategorii (A, B itd.) oraz cyklicznie w przypadku kierowców zawodowych. 

Jak wyglądają badania na prawo jazdy kat. A i B?

Zakres badań lekarskich zależy od kategorii prawa jazdy, o której przyznanie ubiega się przyszły kierowca.

Badania wstępne dzielą się na:

• ogólnolekarskie – podczas którego oceniany jest ogólny stan zdrowia, 

• okulistyczne – sprawdzana jest sprawność wzrokowa, 

• neurologiczne – testowana jest koordynacja ruchowa,

• laryngologiczne – oceniany jest słuch, 

• dodatkowe – w tym: EKG, badanie widzenia po zmierzchu, ocena poziomu glukozy. 

Podczas ubiegania się o prawo jazdy kategorii A lub B wizyta u lekarza trwa zwykle ok. 15 minut. W tym czasie przeprowadzany jest wywiad ogólny w celu oceny stanu psychicznego i zdrowotnego kandydata na kierowcę. Padają pytania o przebyte choroby i urazy. Następnie badany jest jego wzrok. Lekarz powinien również ocenić inne zdolności psychoruchowe pacjenta, w tym słuch, równowagę czy układ sercowo-naczyniowy (przez osłuchanie serca).

Na dodatkowe, specjalistyczne badania dla kierowców kierowane są tylko osoby, u których podczas wywiadu lekarz wykryje problemy ze zdrowiem lub inne przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów, w tym uzależnienie od alkoholu.

Jak przebiega badanie wzroku dla kierowców?

U kandydata na kierowcę kategorii A lub B podczas konsultacji okulistycznej badana jest ostrość widzenia (bez okularów i z korekcją) oraz pole widzenia. Kierowcy zawodowi dodatkowo muszą przejść test rozpoznawania barw (czerwonej, zielonej i żółtej) oraz widzenie zmierzchowe i wrażliwość na olśnienie. Ostatnie dwa badania są również przeprowadzane w przypadku „amatorów”, jeśli przeprowadzono u nich laserową korekcję wzroku.

Badania psychologiczne – obowiązkowe tylko dla zawodowców

Badania psychologiczne są obowiązkowe dla następujących grup zawodowych:

• kierowcy zawodowi,

• kierowcy pojazdów uprzywilejowanych (np. karetek),

• instruktorzy i egzaminatorzy,

• operatorzy wózków widłowych, suwnic i innych maszyn, magazynierzy oraz pracowników produkcji, o ile zostaną skierowani na testy przez zakład pracy.

Choć kierowcy kategorii niższych standardowo nie muszą przechodzić przez psychotesty, to mogą zostać na nie skierowani w określonych przypadkach: po utracie prawa jazdy, po jeździe samochodem po spożyciu alkoholu lub na wniosek pracodawcy, który zamierza przekazać kierowcy auto służbowe.

Badanie psychologiczne kierowcy najczęściej przeprowadzane jest za pomocą komputera, a polega na:

• ocenie sprawności psychomotorycznej: koordynacji wzrokowo-ruchowej i czasu reakcji,

• ocenie sprawności procesów poznawczych: koncentracji, logicznego myślenia,

• badaniu osobowości i dojrzałości społecznej.

Ile kosztują badania na prawo jazdy?

Badania kierowców kosztują 200 zł - zawsze tyle samo, niezależnie od zakładu, który je wykonuje. Wiele ośrodków szkoleniowych refunduje jednak swoim kursantom część ceny badań lekarskich bądź oferuje je w cenie kursu. Badanie psychotechniczne to z kolei koszt 150 zł.

Badania lekarskie dla kierowców zawodowych – zmiany przepisów

Od połowy 2019 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące badania kierowców i kandydatów na kierowców kategorii C i D.  Zmiany uregulowały metody badania wzroku, słuchu i równowagi oraz uregulowały kwestie związane z występowaniem u kierowców chorób takich jak cukrzyca i padaczka.

Gdzie można zrobić badania na prawo jazdy?

Jeśli kierowca lub kandydat na kierowcę zawodowego posiada skierowanie, może udać się do orzecznika uprawnionego do wystawiania odpowiednich zaświadczeń: lekarza medycyny transportu albo medycyny pracy. Badania kandydatów na kierowców są najczęściej przeprowadzane w ośrodku szkolenia, w którym dana osoba odbywa kurs prawa jazdy. Na okresowe badania kierowców zawodowych zwykle należy się udać do Ośrodka Medycyny Pracy.