Badanie techniczne po terminie – czym grozi obecnie i jak będzie karane w 2022 roku?

Badanie techniczne po terminie należy wykonać jak najszybciej od chwili, gdy właściciel samochodu zorientował się, że przeoczył wyznaczoną datę przeglądu. Zrobienie badania technicznego po terminie nie było dotychczas karane przez stację kontroli pojazdów, jednak może to się zmienić już w przyszłym roku. Zarówno w świetle dotychczasowych przepisów, jak i tych, które mają zostać wprowadzone w 2022 roku, w przypadku kontroli Policji, brak aktualnego przeglądu zostaje uznany za wykroczenie, za które kierujący autem ponosi karę. Co dokładnie grozi za jazdę pojazdem bez ważnego badania technicznego? Jakie zmiany w przepisach dotyczące badań technicznych czekają nas w nadchodzącym roku?

Badanie techniczne w terminie, czyli kiedy?

Właściciele pojazdów mają obowiązek wykonania badania technicznego co roku, aby samochód, motocykl lub inny pojazd mechaniczny był administracyjnie dopuszczony do ruchu. Obowiązek ten nie dotyczy jednak właścicieli nowych pojazdów przez trzy lata licząc od daty pierwszej rejestracji w Polsce. Następny przegląd powinien odbyć się po dwóch latach (w piątym roku użytkowania nowego pojazdu), a kolejne już co roku. Przywileje te nie są jednak przyznawane wszystkim posiadaczom nowych pojazdów. Właściciele samochodów z instalacją gazową muszą wykonywać badanie techniczne co roku od nowości – tak, jak wszyscy pozostali kierowcy.

Z obowiązku wykonywania badania technicznego zwolnieni są również pojazdów zabytkowych, które przeszły jednorazowy przegląd przed rejestracją i uzyskały status zabytku. Aby pojazd mógł zostać uznany za zabytkowy musi mieć minimum 25 lat, a od daty produkcji powinno upłynąć co najmniej 15 lat. Często jednak spełnienie tych kryteriów nie wystarczy, gdyż za dopuszczenie do rejestracji pojazdu jako zabytkowy odpowiada wojewódzki konserwator zabytków. W niektórych województwach do rejestracji pojazdu jako zabytkowy dopuszcza się jedynie modele, które mają więcej niż 30 lat.

Badania techniczne po terminie 2021 – z czym się wiążą?

W świetle obecnie obowiązujących przepisów kierowca zatrzymany do kontroli drogowej nieposiadający aktualnego badania technicznego swojego pojazdu może otrzymać mandat w wysokości 20-500 złotych (najczęściej funkcjonariusze Policja nakładają karę 100-150 zł). Ponadto brak przeglądu poskutkuje utratą dowodu rejestracyjnego na siedem dni. Kierowca otrzymuje od funkcjonariusza dokument uprawniający go do przejazdu na najbliższą stację diagnostyczną celem wykonania przeglądu. Kierowcy, którzy nie mają przy sobie papierowego dowodu rejestracyjnego (od 1 października 2018 roku zniesiony został obowiązek posiadania przy sobie tego dokumentu) lub posiadają dokument w formie wirtualnej (mPojazd w aplikacji mObywatel) również nie unikną utraty dowodu rejestracyjnego na okres siedmiu dni, gdyż funkcjonariusze informują o tym fakcie Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców (CEPiK) wprost z kontroli drogowej w trybie online.

Kolejną, bardziej dotkliwą karą za poruszanie się pojazdem bez ważnego badania technicznego jest ryzyko nieotrzymania odszkodowania w razie udziału w zdarzeniu drogowym. Brak przeglądu upoważnia ubezpieczyciela do niewypłacenia sumy ubezpieczenia lub ograniczenia odszkodowania niezależnie od tego, czy kierowca, który nie zrobił badania technicznego pojazdu w terminie był sprawcą kolizji, czy osobą poszkodowaną.

Jak zmienią się przepisy dotyczące kary za badanie techniczne pojazdu po terminie w 2022 roku?

Do końca 2021 roku kara za badanie techniczne po terminie będzie wymierzana jedynie przez funkcjonariuszy Policji. Opłaty za wykonanie badania technicznego nie zmieniają się od kilku lat (dokładnie od 2004 roku) i wynoszą:

• za samochód osobowy – 99 zł

• za samochód osobowy z instalacją LPG/CNG – 162 zł

• za motocykl – 63 zł

• za motorower – 51 zł

• za ciągnik rolniczy – 63 zł

• za przyczepę rolniczą do 1,5 t – 41 zł

• za samochód ciężarowy do 16 ton – 153 zł

• za samochód ciężarowy powyżej 16 ton – 176 zł

• za autobus przeznaczony do przewozu więcej niż 15 osób – 199 zł

W przyszłym roku, jeśli wejdą w życie nowe przepisy wprowadzające zmiany związane z obowiązkowymi badaniami technicznymi pojazdów, karę będzie można otrzymać również na stacji diagnostycznej. Rzeczona kara miałby w rzeczywistości być zwiększoną opłatą za przegląd i wynosiłaby 100 proc. podstawowej opłaty w przypadku chęci wykonania badania technicznego po terminie przekraczającym 30 dni. Połowa tej opłaty ma stanowić dochód TDT (Transportowy Dozór Techniczny).

Jakie jeszcze zmiany mogą zostać wprowadzone w 2022 roku?

Poza zwiększonymi opłatami za wykonanie badania technicznego pojazdu po terminie, Ministerstwo Infrastruktury planuje wprowadzenie jeszcze kilku zmian w 2022 roku. Pierwsza z nich dotyczy obowiązków diagnosty przeprowadzającego badanie techniczne, który będzie musiał wykonywać fotografie przedstawiające badany pojazd z przodu, z tyłu, uchwycony z dwóch przekątnych oraz wskazanie drogomierza. Zdjęcia mają być przechowywane na stacji kontroli pojazdów przez pięć lat od dnia wykonania przeglądu. Dodatkowo, stacjom kontroli pojazdów będą grozić kary ze strony TDT wynoszące do 10 tys. zł. Kara może zostać nałożona jeśli badanie techniczne będzie przeprowadzone przez osobę nie będącą diagnostą, a także, gdy przegląd nie będzie realizowany prawidłowo (np. bez wymaganego sprzętu kontrolno-pomiarowego lub w budynku niespełniającym wymagań). Jeżeli diagnosta wyda zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu, dokona wpisu w dowodzie rejestracyjnym lub pozwoleniu czasowym, które będą niezgodne ze stanem faktycznym, zostanie to uznane za rażące naruszenie przepisów, a to z kolei poskutkuje odebraniem diagnoście uprawnień.

Kolejna regulacja ma zezwolić kierowcom na wcześniejsze poddanie pojazdu badaniu technicznemu. Będzie można to uczynić maksymalnie 30 dni przed wyznaczoną datą badania, a ważność przeglądu wydłużona będzie o czas, jaki minął od wykonania badania (data następnego badania zostanie wyznaczona w oparciu o wskazaną w dokumentach datę poprzedniej kontroli).  

Zmiany w przepisach będą dotyczyć również właścicieli pojazdów zabytkowych. Aby uzyskać żółte tablice rejestracyjne, a tym samym nie mieć obowiązku przeprowadzania badania technicznego, pojazd zgłaszany do klasyfikacji jako zabytkowy będzie musiał mieć co najmniej 30 lat i być wycofany z produkcji. Pojazd nie zostanie uznany za zabytkowy, jeśli będzie posiadał poważne zmiany w konstrukcji.

Inne konsekwencje przeprowadzenia badania technicznego po terminie

Biorąc pod uwagę obecnie obowiązujące przepisy konsekwencją nieprzeprowadzenia badania technicznego pojazdu w terminie może być mandat, utrata dowodu rejestracyjnego oraz brak wypłaty odszkodowania w razie kolizji. Istnieje jednak jeszcze jeden powód, dla którego lepiej jest zadbać o wykonanie przeglądu w terminie. Jest nim historia pojazdu, która może nie być istotna dla właściciela dopóki nie będzie chciał sprzedać swojej maszyny. Niedotrzymywanie terminów przeprowadzania badania technicznego powoduje, że w historii serwisowania pojazdu pojawią się luki, których w żaden sposób nie będzie dało się zapełnić czy wycofać. Poskutkuje to brakiem możliwości przedstawienia swojego pojazdu jako starannie serwisowanego, a co za tym idzie, ewentualnym zniechęceniem potencjalnego kupca.