DPF - co to, czyszczenie, objawy zapchanego filtra

DPF, a inaczej - filtr cząstek stałych, jest od jakiegoś już czasu obowiązkowym elementem każdego samochodu z silnikiem Diesla, coraz częściej trafia również do samochodów z silnikami benzynowymi. Jak działa, jak wygląda czyszczenie DPF i jakie są przyczyny usterek?

DPF - co to?

DPF (diesel particulate filter) to filtr cząstek stałych. Ma on za zadanie wyłapywać szkodliwe dla człowieka drobne cząstki stałe, wydobywające się z silnika w spalinach. Cząstki te to nic innego jak sadza, a więc niespalony węgiel. DPF ma za zadanie zatrzymać je w sobie, tak żeby nie wydostały się w układu wydechowego. Na kolejnym etapie podnoszona jest temperatura w filtrze, za pomocą różnych metod w zależności od rodzaju filtra cząstek stałych. W ten sposób wypalana jest sadza, a niespalone resztki pozostają w DPF w postaci popiołu. Dzięki temu filtr ma miejsce na magazynowanie kolejnych porcji sadzy z silnika.

Jak wypalać DPF?

Do wypalania filtra cząstek stałych dochodzi przy określonej temperaturze (około 600 stopni Celsjusza). Jest ona osiągana w różny sposób, w zależności od rodzaju DPF:

• dotrysk paliwa po spaleniu mieszanki,
• bezpośredni wtrysk paliwa do filtra oddzielnym wtryskiwaczem,
• dozowanie dodatku do paliwa, który powoduje wypalanie filtra.

Komputer w samochodzie na bieżąco monitoruje dane dotyczące pracy silnika, jak również stanu filtra cząstek stałych. Na tej podstawie decyduje o podniesieniu temperatury w DPF, który w ten sposób się oczyszcza. Wypalanie DPF najczęściej odbywa się w czasie jazdy, ponieważ w takich warunkach łatwiej osiągnąć wymaganą temperaturę w filtrze, a wypalanie DPF np. na postoju byłoby mało wydajne lub nawet niemożliwe. Wymaga to utrzymania podwyższonych obrotów silnika, trwa około 30 minut - korzystniej jest czyścić DPF podczas jazdy.

DPF - przyczyny usterek

Na usterki DPF, a więc przede wszystkim jego przedwczesne zapchanie, wpływ może mieć wiele czynników. Najczęściej winne są uszkodzenia innych podzespołów w silniku. Wszystkie usterki, które mają wpływ na przebieg procesu spalania mogą wywołać awarię DPF. Co gorsza sprawny DPF skutecznie maskuje objawy niewłaściwego spalania w silniku. W starszych silnikach, niewyposażonych w DPF od razu można zauważyć czarny dym, gdy coś złego dzieje się w jednostce napędowej. Filtr cząstek stałych wyłapuje sadzę i w ten sposób, pomimo awarii, z rury wydechowej mogą wydobywać się przejrzyste spaliny.

Należy zatem kontrolować stan silnika poprzez wyłapywanie nieprawidłowości w jego pracy. Wskazówką może być nierówna praca, spadek mocy, niewystępujący wcześniej hałas. Więcej sadzy niż normalnie produkuje silnik z uszkodzonymi takimi podzespołami, jak np.:

• turbosprężarka,
• układ dolotowy,
• wtryskiwacze,
• pompa wtryskowa.

Zapchany DPF - objawy

Filtr cząstek stałych ulega awarii wówczas, gdy się zapcha, a więc nagromadzi się w nim na tyle dużo popiołu, że nie może przebiegać dalszy proces oczyszczania spalin. Objawy zapchanego DPF to m.in. pojawienie się błędu o usterce silnika bądź samego DPF oraz przejście samochodu w tryb awaryjny, ograniczający osiągi jednostki napędowej.

Najbardziej oczywistym sposobem na naprawę takiego samochodu jest wymiana filtra na nowy. Wiąże się to jednak ze znacznym kosztem zakupu nowej części i często jest mało opłacalnym zabiegiem.

Jak usunąć popiół z DPF?

Rozwiązaniem jest bardzo rozwinięta obecnie na rynku oferta firm regenerujących DPF. Regeneracja polega na rozebraniu filtra cząstek stałych i usunięcia zgromadzonego w nim popiołu. Możliwa i często spotykana jest również naprawa polegająca na wymianie wkładu DPF. Koszt takiej wymiany jest znacznie mniejszy od ceny nowego kompletnego filtra, a daje niemal identyczne rezultaty.

Jak wyczyścić DPF? Dostępnych jest wiele produktów chemicznych do samodzielnego zastosowania, którymi można wykonać czyszczenie DPF. Służą one do czyszczenia/wypalania DPF na postoju poprzez bezpośrednie aplikowanie preparatu do układu wydechowego przez filtr. Często jednak jest to metoda naprawy na krótką metę i prędzej czy później konieczne będzie skorzystanie z usług fachowca.

DPF - nieodłączne wyposażenie współczesnych silników

Nieustanne dążenie do poprawy ekologii producentów samochodów wymusiło stosowanie między innymi filtra cząstek stałych. Obecnie wysilone, doładowane jednostki napędowe (również benzynowe) wymagają stosowania DPF, tak aby spełnić restrykcyjne normy emisji spalin. Nie zanosi się zatem na ograniczenie roli DPF w samochodach z silnikami spalinowymi. W związku z tym należy stosować się do zaleceń producenta samochodu oraz kontrolować stan układów w silnika, tak aby jak najdłużej jeździć bez usterki DPF.