Instalacja odgromowa – czy piorunochron jest obowiązkowy?

Jeżeli wysoko cenisz sobie bezpieczeństwo, to montaż instalacji odgromowej powinien być dla ciebie priorytetem. Natomiast jeśli jesteś zarządcą budynku, zarówno ochrona przebywających w nim ludzi oraz sprzętów, jak i przeprowadzanie regularnych przeglądów instalacji elektrycznej (w tym odgromowej), jest twoim obowiązkiem. Z poniższego artykułu dowiesz się, czym jest, jak działa i dlaczego warto zamontować piorunochron, a także ile kosztuje taka usługa elektryczna oraz jak często należy przeprowadzać przeglądy instalacji odgromowej.

Co to jest piorunochron?

Pioruny powstają w wyniku wyładowania elektrycznego. Mają niezwykle dużą moc sięgającą nawet kilkudziesięciu tysięcy amperów. Powstają w czasie burzy, aby wyrównać różnice potencjałów między chmurami, a ziemią. „Szukają” najkrótszej drogi, dlatego często uderzają w wysokie budynki. Uderzając, mogą zapalić materiały łatwopalne, jak np. drewno, ale również spowodować pękniecie betonu czy cegły. Kontakt pioruna z przewodami elektrycznymi może spowodować ich spalenie, a także trwałe uszkodzenie podłączonych do sieci urządzeń elektrycznych. Straty po uderzeniu mogą sięgać dziesiątek tysięcy złotych.

Jak działa piorunochron?

Jeżeli w sąsiedztwie twojego domu nie ma innych wysokich budynków lub drzew, to jest on dużo bardziej narażony na uderzenia błyskawicy. Rozważ wówczas skorzystanie z usługi elektrycznej, jaką jest montaż takiej instalacji odgromowej. Zadaniem piorunochronu jest odbiór energii pioruna i bezpieczne odprowadzenie jej bezpośrednio w ziemię. Nie istnieje obecnie inny, równie skuteczny sposób ochrony budynku i sprzętów elektrycznych przed piorunami.

Z czego składa się instalacja odgromowa?

Elementy, z jakich składa się instalacja odgromowa to: zwody, przewody odprowadzające, przewody uziemiające i uziomy. Ich zadania w całej instalacji to:

• Zwody – układa się na elementach dachu, które wystają ponad jego bryłę jak: kominy, wywietrzniki, anteny. Ich zadaniem jest przyjęcie energii pioruna. Wykonuje się je najczęściej z aluminium, miedzi lub stali ocynkowanej.
• Przewody odprowadzające – łączą zwody z uziomami. Robi się je z takich samych materiałów jak zwody. Mogą być poprowadzone na elewacji budynku, ale również bezpośrednio pod nią.
• Uziomy – najlepiej pomyśleć o nich już na etapie projektowania i budowania budynku. Wtedy montaż jest najmniej kłopotliwy i najtańszy. W takim przypadku montuje się uziom fundamentowy. Jest to pręt zamontowany w fundamentach budynku, a jego elementy,  połączone razem, tworzą pierścień wokół budynku. Uziom fundamentowy może być wykonany ze stali nieocynkowanej. Jeżeli musisz zrobić uziom w budynku już istniejącym, do wyboru masz uziom otokowy lub uziom pionowy nazwany również uziomem szpilkowym. Więcej na temat uziemienia budynku przeczytasz w dalszej części artykułu.

Instalacja odgromowa w polskim prawie budowlanym

W świetle obowiązujących w Polsce przepisów budynek musi posiadać instalację odgromową w sytuacji, gdy wskazuje na to wskaźnik zagrożenia piorunowego. Składa się na to wiele czynników, do których zaliczają się: lokalizacja i powierzchnia budynku, materiały, z jakich został wykonany dach, ukształtowanie terenu, szerokość geograficzna czy liczba osób w nim przebywająca. Ważne jest również przeznaczanie budynku – czy jest on mieszkalny, przemysłowy czy gospodarczy. Ocenę i obliczenia, czy dany obiekt podlega montażowi piorunochronu, określa się na podstawie normy PN/E05003/01. Pomijając kwestie szczegółowe, to piorunochron jest wymagany w każdym budynku mającym wysokość powyżej 15 metrów lub powierzchnię powyżej 500 m².

Ile kosztuje piorunochron?

Pewnie zastanawiasz się, ile wydasz na taką usługę elektryczną. Cena, jaką musisz zapłacić za instalację odgromową jest różna, w zależności od wielkości budynku, powierzchni dachu czy lokalizacji. Inny koszt poniesiesz, gdy pomyślisz o niej już na etapie budowy, a inny, gdy dom jest już gotowy. Wszelkie dodatkowe prace ziemne przy wybudowanym już budynku to spory wydatek. Cennik usług elektrycznych może różnić się także w zależności od regionu i specyfikacji firmy zajmującej się montażem instalacji odgromowych.

Tańsze jest uziemienie domu ze stali ocynkowanej. Jego instalacja nie powinna przekroczyć 4500 zł. Droższy jest system składający się z elementów miedzianych. Koszt jego montażu to zwykle około 7000 zł.

Uziemienie domu – zadbaj o swoje bezpieczeństwo

Uziemienie domu to nic innego jak trzeci przewód biegnący obok fazowego i neutralnego, którego końcówka jest zakopana w ziemi. Instalacja odgromowa, dzięki połączeniom wyrównawczym, odprowadza zbędne ładunki elektryczne. Jeśli włączysz uszkodzone urządzenie lub gniazdko, prąd nie popłynie do ciebie, tylko zostanie bezpiecznie odprowadzony do ziemi.

Jak zrobić uziemienie domu?

Uziemienie budynku składa się z takich elementów jak:

• uziom – cześć przewodząca umieszczona w ziemi,
• przewód uziemiający – element łączący uziom z punktem instalacji,
• zacisk probierczy – element ułatwiający poddawanie elementów urządzenia próbie elektrycznej i pomiarowi,
• instalacja uziemiająca – układ metalowych części wykorzystywanych do celów uziemienia.

Uziomy możemy podzielić na naturalne i sztuczne. Naturalne to elementy metalowe znajdujące się w ziemi, których podstawowym zadaniem nie jest de facto uziemienie budynku. Sztuczne uziomy to elementy specjalnie zaprojektowane i skonstruowane do tego celu.

Najpopularniejsze rodzaje uziomów to:

•   uziomy szpilkowe,
•   uziomy otokowe,
•   uziomy fundamentowe.

Budując dom, powinieneś pomyśleć o montażu uziomu fundamentowego. Jak już wspominaliśmy, jest to rozwiązanie najtańsze i najlepsze. Uziemienie fundamentowe naturalne tworzy się z wykorzystaniem zbrojenia żelbetowego fundamentu. Pręty muszą być odpowiedniej średnicy, aby spełniały swoje zadanie. Muszą być również ze sobą zespawane.

Uziomy fundamentowe sztuczne to specjalne pręty lub płaskowniki umieszczone w fundamentach. Muszą być ze sobą połączone śrubami lub zespawane. Wybierając poszczególne elementy uziemienia, trzeba zdecydować się na takie, które są zrobione z materiałów spełniających normy i wymogi prawne. Producent powinien dać ci do tego pełen wgląd, a fachowiec, którego zatrudnisz do wykonania instalacji odgromowej, doradzi ci, na jakie części lepiej się zdecydować.

Na co zwrócić uwagę wykonując uziemienie?

Trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę, czy w ziemi nie natrafisz na żadne niespodzianki. W wybranym przez ciebie miejscu mogą biec światłowody, rury kanalizacyjne czy inne instalacje. Ważne, aby robiąc uziemienie nie uszkodzić innych instalacji. Naraziłbyś się wówczas na dodatkowe, niepotrzebne koszty.

Pomiar rezystancji uziemienia

Decydując się na montaż instalacji odgromowej zapewne spotkasz się z pojęciem rezystancji uziemienia domu. Musisz zatem wiedzieć, jak zmierzyć rezystancje uziemienia i do czego jest ci to potrzebne. Wykonując instalację odgromową, należy ją zrobić w taki sposób, aby rezystencja uziemienia była mniejsza niż 10 Ώ. Przed wykonaniem instalacji i montażem uziomów trzeba dokonać pomiaru rezystencji gruntu. Jego wartość pozwoli ci oszacować, z ilu elementów powinien składać się uziom i jaki będzie w przybliżeniu jego koszt. Następnie miernikiem rezystancji uziemienia mierzona jest wartość uzyskana po każdym dołożonym elemencie instalacji, aż do otrzymania zadowalającego wyniku. Właściwy poziom rezystencji wpływa na optymalne działanie całego systemu.

Przegląd instalacji odgromowej – co ile lat?

Aby wszystkie systemy i instalacje działały zgodnie z przeznaczeniem, ważne jest ich sprawne działanie. Okresowy przegląd instalacji elektrycznej (w tym odgromowej) odgrywa istotną rolę dla zapewnienia  sprawności i bezpiecznego działania urządzeń technicznych.

Polskie prawo ściśle określa, kiedy powinno się robić przegląd instalacji. Takie oględziny powinny być wykonywane raz na 5 lat.  Pilnować terminu muszą zwłaszcza zarządcy budynków. Zwolnieni z tego obowiązku są właściciele domków jednorodzinnych. Jednak jeżeli wysoko sobie cenisz własne bezpieczeństwo, to również powinieneś zdecydować się na okresowy przegląd instalacji odgromowej. Tego rodzaju usługa elektryczna jest stosunkowa tania. Koszt przeglądu instalacji elektrycznej  powinien zamknąć się w kwocie 500 zł.

Instalacja odgromowa – czy warto ją instalować?

Brak montażu instalacji odgromowej może cię słono kosztować. Z pewnością w swoim domu masz wiele drogich rządzeń elektronicznych i elektrycznych na stałe podłączonych do sieci. Uderzenie pioruna może spowodować ich trwałe uszkodzenie. Ucierpieć mogą nie tylko urządzenia. Wyładowanie elektryczne może spowodować również trwałe uszkodzenie budynku, a co gorsze nawet pożar. Montaż piorunochronu to istotna inwestycja, której na pewno nie będziesz żałować.

Ważną kwestią jest również ubezpieczenie budynku. Z ubezpieczycielem możesz negocjować niższe składki, jeśli sam w jakiś sposób dbasz o swoje bezpieczeństwo, czyli w tym przypadku zadbałeś o montaż instalacji odgromowej. Jeśli mieszkasz w drewnianym domu i nie posiadasz instalacji odgromowej, twoja składka będzie bardzo wysoka. Dzięki zamontowanej instalacji odgromowej zwiększy się też szansa na otrzymanie odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej w razie nieszczęścia spowodowanego przez uderzenie pioruna.

Jeśli szukasz najbardziej korzystnego ubezpieczenia swojego domu, sprawdź ofertę serwisu Compero.pl. Znajdziesz u nas oferty najlepszych towarzystw ubezpieczeniowych w kraju, a także pomoc specjalistów mających ogromne doświadczenie w branży ubezpieczeniowej.