Klasyfikacja dróg w Polsce

Przeważnie nikt nie interesuje się rodzajami dróg. Każdy kierowca zwraca jedynie uwagę na ich stan, gdyż od tego m.in. zależy bezpieczeństwo na drogach. Żeby o to zadbać, potrzebna jest właśnie klasyfikacja dróg, która mówi o zarządcy drogi i jego dbałości o jezdnię.

Droga – czym ona właściwe jest?

Jedna z definicji słowa droga pochodzi z ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Według niej drogę należy określić jako wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.

Druga definicja pochodzi z ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych i określa drogę jako budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym.

Rodzaje dróg w Polsce

Drogi w Polsce dzielą się na drogi publiczne i wewnętrzne.

Drogami wewnętrznymi według ustawy nazywamy drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych dróg. Do dróg wewnętrznych możemy zaliczyć np. drogi osiedlowe czy drogi dojazdowe do gruntów rolnych, a nawet drogi znajdujące się na terenach prywatnych. Drogi wewnętrzne mogą być drogami ogólnodostępnymi.

Drogi publiczne według ustawy to drogi zaliczane do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami  i wyjątkami.

Kategorie i klasy dróg publicznych

Drogi publiczne dzielone są na kategorie i klasy. Kategoria drogi zależy od jej funkcji w sieci drogowej, natomiast klasa drogi określa wymagania techniczne i użytkowe, które wynikają z cech funkcjonalnych danej drogi.

Kategorie dróg publicznych dzielą się na cztery grupy:

• krajowa – A, S lub GP;

• wojewódzka – GP lub G;

• powiatowa – GP, G lub Z;

• gminna – GP, G, Z, L lub D.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie drogi zostały podzielone na siedem poniższych klas:

• autostrady (oznaczane symbolem A) – są to drogi charakteryzujące się posiadaniem dwóch trwale rozdzielonych jednokierunkowych jezdni, po których można poruszać się z maksymalną prędkością równą 140 km/h;

• drogi ekspresowe (oznaczane symbolem S) – przeznaczone są wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych, które mogą się po nich poruszać z prędkością wynoszącą 120 km/h na drodze dwujezdniowej i 100 km/h na drodze jednojezdniowej;

• drogi główne ruchu przyspieszonego (oznaczane symbolem GP) – to droga potocznie nazywana drogą szybkiego ruchu, po której można poruszać się w dopuszczalnych prędkościach: na terenie zabudowanym – 60 i 70 km/h i poza terenem zabudowanym – 60, 70, 80 i 100 km/h;

• drogi główne (oznaczane symbolem G) – dla drogi klasy G dopuszcza się dwie prędkości projektowe na terenie zabudowanym: 50 i 60 km/h oraz trzy prędkości projektowe poza terenem zabudowanym: 50, 60 i 70 km/h;

• drogi zbiorcze (oznaczane symbolem Z) – na tego typu drodze dopuszcza się trzy prędkości projektowe na terenie zabudowanym i poza terenem zabudowanym: 40, 50 i 60 km/h;

• drogi lokalne (oznaczane symbolem L) – dla dróg klasy L dopuszcza się dwie prędkości projektowe na terenie zabudowanym: 30 i 40 km/h, jak również dwie prędkości poza terenem zabudowanym: 40 i 50 km/h;

• drogi dojazdowe (oznaczane symbolem D) – po tego typu drogach można jeździć z prędkością 30 km/h w terenie zabudowanym i 30 lub 40 km/h poza terenem zabudowanym.

Zarządzanie drogami

Zarządcami dróg są:

• dla dróg krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,

• dla dróg wojewódzkich – zarząd województwa,

• dla dróg powiatowych – zarząd powiatu,

• dla dróg gminnych – wójt.

Jeśli chodzi o granice miast, na prawach powiatu prezydent miast pełni funkcję zarządcy wszystkich dróg publicznych (z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych).

Zarząd związku metropolitalnego może pełnić funkcję zarządcy dróg krajowych (z wyjątkiem autostrad, dróg ekspresowych i dróg wojewódzkich).

Do zadań zarządcy drogi należą m.in.:

• sporządzanie projektów planów rozwoju sieci drogowych i ich utrzymania,

• utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, a także zieleni przydrożnej;

• wykonywanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich;

• badanie wpływu robót drogowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego;

• pełnienie funkcji inwestora;

• prowadzenie ewidencji dróg oraz przekazywanie informacji o drogach publicznych do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.