Mienie przesiedleńcze – kiedy trzeba zapłacić cło?

Mienie przesiedleńcze to, najprościej mówiąc, rzeczy osobiste, które ktoś zamierza przewieźć przez granicę. Jak ma się mienie przesiedleńcze do przewozu samochodu przez granice państw w Unii Europejskiej? Kiedy można zostać zwolnionym z opłaty cła? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym tekście.

Mienie przesiedleńcze – co to jest?

Jako mienie przesiedleńcze należy rozumieć rzeczy osobiste, które przewozi się pomiędzy dwoma państwami.  

Rzeczami osobistymi, które mogą stanowić mienie przesiedleńcze, są m.in.:

• prywatne pojazdy mechaniczne – rowery, motocykle, przyczepy, przyczepy campingowe;

• majątek ruchomy gospodarstwa domowego – meble i inne wyposażenie zaspokajające potrzeby gospodarstwa domowego;

• pozostały dobytek gospodarstwa domowego – np. zwierzęta domowe, instrumenty oraz sprzęt potrzebny do wykonywania pracy.

Mienie przesiedleńcze z Unii Europejskiej

Z dniem dołączenia Polski do Unii Europejskiej, nasz kraj został objęty również unią celną, która stanowi o zakazie stosowania ceł przywozowych i wywozowych między państwami członkowskimi. Oznacza to, że mienie przewożone w granicach UE nie podlega obowiązkowi zapłaty cła.

Mienie przesiedleńcze z pozostałych państw

Kiedy chcemy uniknąć płacenia cła za przewóz mienia z państw trzecich, powinniśmy złożyć zgłoszenie celne o dopuszczenie towarów do obrotu ze zwolnieniem z cła w polskim urzędzie celno-skarbowym lub oddziale celnym.

Zwalnia się od podatku import rzeczy osobistego użytku osoby fizycznej przenoszącej miejsce zamieszkania z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

• rzeczy służyły do osobistego użytku tej osobie w miejscu zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, z tym że towary nieprzeznaczone do konsumpcji musiały służyć do takiego użytku przez okres co najmniej 6 miesięcy przed dniem, w którym osoba ta przestała mieć miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego;

• rzeczy będą używane na terytorium kraju do takiego samego celu, w jakim były używane na terytorium państwa trzeciego;

• osoba fizyczna miała miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy poprzedzających zmianę miejsca zamieszkania;

• rzeczy te przez 12 miesięcy od dnia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu nie mogą zostać oddane jako zabezpieczenie, sprzedane, wynajęte, użyczone, wydzierżawione, lub w inny sposób odstąpione odpłatnie lub nieodpłatnie bez wcześniejszego poinformowania o tym organu celnego.

Zwolnienia z cła nie stosuje się do:

• wyrobów alkoholowych,

• tytoniu i wyrobów tytoniowych,

• handlowych środków transportu,

• przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć.

Warunek nieodstępowania

Zwolnienie z opłaty celnej rzeczy przewożonych w ramach przesiedlenia wymaga spełnienia warunku nieodstępowania ich przez 12 miesięcy. Jako nieodstępowanie należy rozumieć każde oddanie mienia, na podstawie umowy, we władanie osób trzecich. Nie chodzi tu tylko sprzedaż, ale również o dzierżawę lub najem. Niespełnienie tego warunku powoduje powstanie obowiązku opłaty należności celnych.

Mienie przesiedleńcze – samochód

Samochód, tak jak każde inne mienie musi spełnić wyżej przedstawione warunki, aby był zwolniony z opłaty cła.  Chcąc udowodnić przynajmniej półroczny okres użytkowania mienia, możemy posłużyć się np. dowodem zakupu. W przypadku samochodu dowodem użytkowania jest dowód rejestracyjny, w którym wpisane będzie nazwisko obecnego właściciela. Samochodu również nie można oddawać we władanie innych osób na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub sprzedaży. W innym przypadku konieczne będzie uiszczenie opłaty celnej. 

Jeżeli sprowadzamy samochód z państwa niebędącym członkiem UE, powinniśmy go objąć procedurą celną już w pierwszym urzędzie celnym UE graniczącym z państwem trzecim.

Zgłaszając się do procedury tranzytu powinniśmy złożyć elektroniczny wniosek do systemu NCTS2. Procedurę tę kończymy w tym urzędzie celnym, w którym złożone zostanie zgłoszenie celne w celu dopuszczenia towarów do obrotu ze zwolnieniem z cła.  

Zgłoszenie powinno być złożone albo w wewnętrznym urzędzie celnym, albo w granicznym urzędzie celnym w wyniku zakończenia procedury tranzytu, w jednej z następujących form:

• zgłoszenia celnego w formie komunikatu elektronicznego do systemu AIS/IMPORT,

• dokumentu papierowego SAD, którego wzór jest dostępny na portalu PUESC.

Należy pamiętać, aby do zgłoszenia celnego dołączyć:

• dwa egzemplarze spisu przywożonych rzeczy (ich ilość i wartość),

• pozostałe dokumenty świadczące o spełnieniu warunków zwolnienia z opłaty celnej.  

Aby przesłać zgłoszenie tranzytowe drogą elektroniczną, konieczne jest posiadanie dedykowanej takiemu działaniu aplikacji. Osoby fizyczne, które nie prowadzą obrotu towarowego w sposób profesjonalny, mogą skorzystać z pośrednictwa agencji celnej, w której ofercie znajdują się m.in. przesłanie zgłoszenia w formie elektronicznej do systemu obsługującego zgłoszenia celne właściwemu organowi celnemu.

Zakończenie operacji tranzytowej

W celu zakończenie operacji tranzytowej należy dostarczyć samochód do urzędu celnego. W tym miejscu finalizowane będą wszystkie niezbędne formalności celne dopuszczające samochód do obrotu ze zwolnieniem od cła.

Co z VATem?

Zwolnienia od podatku akcyzowego i VAT stanowią odrębną kwestię od zwolnień celnych.  Dzieje się tak, ponieważ zastosowanie zwolnienia towarów z należności celnych przywozowych nie wpływa automatycznie na stosowanie zwolnień od tych podatków.

Zwolnienia od podatku VAT mienia przesiedlenia z kraju trzeciego, regulują przepisy art. 47 i art. 81 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zwolnienie z podatku VAT następuje, jeżeli łącznie spełnione są warunki wymienione w tym przepisie.

Zgodnie z art. 81 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwolnieniu z podatku VAT podlegają towary, w przypadku których zostało zastosowane zwolnienie z cła.