Obowiązek meldunkowy – najważniejsze rzeczy, o których musisz wiedzieć

Coraz więcej Polaków nie jest świadomych, że nadal mają obowiązek zameldowania się. Pojęcie to przeszło dla nich w zapomnienie, ponieważ nie jest to weryfikowane. Obowiązek zameldowania nie tyczy się tylko obywateli polskich, ale także cudzoziemców. Poniżej powiemy, jak to dokładnie wygląda sprawa z zameldowaniem i przybliżymy tę kwestię.

Różnica między zameldowaniem a zamieszkaniem

Zameldowanie wywodzi się z czasów PRL-u. Miało na celu informować i potwierdzać urzędy o tym, gdzie w danym momencie przebywa obywatel. W tym momencie w większości przypadków zadeklarowane miejsce zamieszkania zastępuje miejsce zameldowania na pobyt stały.

Duża część osób nie rozróżnia pojęcia między zameldowaniem a zamieszkaniem. Zgodnie z art.25 Kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Natomiast ustawa o ewidencji ludności z dnia 24 września 2010 roku mówi, że każdy, kto przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązany do zameldowania się w miejscu pobytu stałego lub czasowego najpóźniej w ciągu 30 dni, licząc od dnia przybycia do tego miejsca.

Czy nadal istnieje obowiązek meldunkowy?

Mimo tego, że dzisiaj większe znaczenie ma aktualny nasz adres, pod którym dana osoba przebywa, to obowiązek meldunku nadal istnieje. Dotyczy on nie tylko obywateli Polski, ale także cudzoziemców.  Każda osoba przebywająca w kraju, pod danym adresem powinna się zameldować. Do wyboru ma meldunek na pobyt stały albo czasowy – dłuższy niż na 3 miesiące.

Osoba, która chce zameldować się na pobyt stały, musi przebywać pod jednym konkretnym adresem i wyrazić chęć pozostania w tym konkretnym miejscu. Natomiast w momencie, gdy osoba chce mieszkać pod danym adresem na czas określony, który jest dłuższy niż 3 miesiące, powinna dokonać meldunku czasowego.

Warto dodać, że każdy równocześnie może mieć jedno miejsce pobytu stałego oraz jedno miejsce pobytu czasowego.

Jak się zameldować?

Aby się zameldować, należy do 30 dni od zamieszkania pod danym adres, udać się do właściwego organu gminy w zależności od miejsca położenia nieruchomości, w której się zamieszkuje. Następnie konieczne jest wypełnienie formularza, a także przedstawianie dowodu tożsamości. Do wniosku trzeba dołączyć dokument, który będzie potwierdzać prawo do lokalu. Jeśli jest się właścicielem mieszkania, wystarczy dać do wglądu urzędnikowi akt notarialny. Najemca mieszkania powinien natomiast pokazać umowę najmu. Warto pamiętać, że zameldowanie nie wymaga obecności właściciela nieruchomości. Jego zgoda również nie jest wymagana. Dokumentem, który poświadczy o tytule prawnym do nieruchomości, może być odpis księgi wieczystej, orzeczenie sądu, albo decyzja administracji.

Zameldowania można dokonać:

• osobiście,

• online za pomocą platformy ePUAP,

• przez pełnomocnika.

W przypadku chęci zameldowania się online użytkownik będzie potrzebował profilu zaufanego, który potwierdzi jego tożsamość. Wydanie takiego zaświadczenia dla osoby, która stara się o zameldowanie na pobyt stały, jest bezpłatne, natomiast osoba chcąca zameldować się na pobyt czasowy musi dokonać opłaty w wysokości 17 złotych.

Co, jeśli osoba chcąca się zameldować nie ma tytułu prawnego do lokalu?

W momencie braku tytułu prawnego do lokalu obowiązek meldunkowy również jest obowiązkowy. W takim wypadku podczas zameldowania konieczne jest posiadanie oświadczenia właściciela nieruchomości o tym, że przebywa się pod jego adresem. Osoba chcąca zameldować się na takich zasadach będzie też potrzebować dokumentu, który potwierdzi tytuł prawny właściciela do nieruchomości.

Chcąc zameldować się na pobyt czasowy, należy wskazać okres, przez jaki chce się przebywać pod danym adresem. Dokonując meldunku na pobyt stały, trzeba pokazać zaświadczenie o wymeldowaniu z poprzedniego miejsca zamieszkania, które będzie miało status pobytu stałego.

Obowiązek meldunku osób z ograniczoną zdolnością do czynności prawnych – co w takiej sytuacji?

Meldunek osoby, która nie posiada zdolności do czynności prawnych lub posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych, wykonuje opiekun prawny, czyli osoba, która jest jej przedstawicielem ustawowym lub inna osoba, która sprawuje nad nią opiekę w miejscu ich wspólnego zamieszkania.

Zameldowanie lokatora – czy daje mu prawa do lokalu?

W momencie zameldowania lokatora nie dostaje on żadnych praw ani przywilejów do lokalu. Taka osoba nie jest także w żaden sposób chroniona przed eksmisją, czy też np. rozwiązaniem umowy najmu.

Jednak w sytuacji, gdy właściciel wynajmowanego mieszkania będzie chciał je sprzedać, lokatorzy będą musieli się wymeldować, gdyż jest mało prawdopodobne, że kupiec nieruchomości będzie chciał ją nabyć wraz z lokatorami. W takim przypadku osoba sprzedająca mieszkanie, przed sfinalizowaniem transakcji, powinna udać się do urzędu gminy, aby otrzymać oświadczenie, które będzie potwierdzało, że nikt nie jest zameldowany w tej nieruchomości.

Prawo własności a obowiązek meldunkowy

Obowiązek meldunkowy nie wpływa w żaden sposób na prawo własności. Ma on jedynie charakter ewidencyjny. Osoba zameldowana w danej nieruchomości nie ma większych praw do niej od niezameldowanego właściciela czy współwłaściciela.

Wymeldowanie – czy i kiedy należy to zrobić?

Wymeldowania powinna dokonać osoba, która będzie opuszczać dane miejsce zamieszkania na rzecz zamieszkania w innej nieruchomości. Najpóźniej powinna zrobić to w dniu, w którym się przeprowadza z miejsca zameldowania na pobyt stały. Można to zrobić także w momencie meldowania się w nowym miejscu zamieszkania. W takim przypadku urzędnik do razu wymelduje osobę zmieniającą miejsce pobytu spod starego adresu i dokona zameldowania w nowym miejscu zamieszkania.

Jak się wymeldować?

Wymeldować się z danego adresu można również osobiście w urzędzie gminy, online (za pomocą platformy ePUAP) lub przez pełnomocnika. Wymeldowanie się nie podlega opłacie skarbowej, jednak w przypadku chęci otrzymania zaświadczenia potwierdzającego wymeldowanie się, konieczne będzie uiszczenie opłaty wynoszącej 17 zł.

W przypadku wynajmowania mieszkania, jeśli lokator sam się z niego nie wymelduje, może wymeldować go właściciel mieszkania. W takiej sytuacji właściciel nieruchomości powinien złożyć odpowiedni wniosek o administracyjne wymeldowanie. Należy podać w nim datę wyprowadzki lokatora, od której muszą minąć co najmniej trzy miesiące, a także przyczynę wyprowadzki i jego obecny adres zamieszkania. Im więcej poda się dowodów na to, że dana osoba już nie mieszka pod tym adresem, tym szybciej zostanie ona z niego wymeldowana.