Opłaty za autostrady – winiety, bramki i systemy poboru należności

Autostrada to droga szybkiego ruchu. Jej wyróżnik stanowią dwie oddzielone barierą jezdnie skierowane w przeciwną stronę. Przed wjazdem na autostradę znajduje się znak informujący kierowcę, że zbliża się on do węzła drogowego. Zanim zaplanujesz podróż, warto dowiedzieć się, ile wynoszą opłaty za autostrady, jak również, czy można na nie wjechać.  

Jaka jest definicja autostrady?

Według Encyklopedii PWN autostrada to kilkupasmowa droga o bezkolizyjnych skrzyżowaniach, która umożliwia szybkie poruszanie się pojazdów samochodowych. Natomiast w świetle Prawa o ruchu drogowym, autostradą określa się drogę dwujezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której nie dopuszcza się ruchu poprzecznego. Jest ona przeznaczona tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowców, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40 km/h, w tym również w razie ciągnięcia przyczep.

Autostrada ma dwie odseparowane od siebie jezdnie, którymi poruszają się pojazdy w przeciwnych kierunkach. Jej kolejnym wyróżnikiem jest brak sygnalizacji świetlnej. Na autostradzie obowiązuje zakaz ruchu poprzecznego, zawracania, zatrzymywania się poza pasem awaryjnym. Droga ta jest niedostępna dla pieszych, pojazdów wolnobieżnych i rowerów i bardzo często wiąże się z dodatkowym kosztem. Opłaty za autostrady realizowane są w specjalnych punktach poboru, jakie funkcjonują w otwartym lub zamkniętym systemie. Każda autostrada połączona jest z restauracjami typu fast food, parkingami, stacjami paliw itd. Na terenach przybrzeżnych rozstawione są także bannery i billboardy reklamowe.

Opłaty za autostrady – czym jest system otwarty i zamknięty?

Pieniądze za przejazd można uiścić w ramach otwartego lub zamkniętego systemu. Pierwszy z nich bazuje na punktach poboru, ustawionych w poprzek jezdni. Wysokość opłaty zależy od typu danego pojazdu. Zaletą systemu otwartego jest niska cena jego wdrożenia. Rozwiązanie to prowadzi jednak do powstania korków na autostradzie. Kierujący musi bowiem zatrzymać się przed danym punktem, by zapłacić należność. System otwarty funkcjonuje na Autostradzie A2 na odcinku Poznań-Krzesiny-Konin i drodze A4 na odcinku Mysłowice-Brzęczkowice-Balice I. 

Drugi system poboru należności charakteryzuje się punktami opłat zlokalizowanymi na łącznicach, na jezdniach głównych i zakończeniach odcinka koncesyjnego. Dla wjeżdżającego generowany jest bilet, za który trzeba zapłacić zjeżdżając z autostrady. Wysokość opłaty zależy od rodzaju pojazdu i liczby przejechanych kilometrów. Wdrożenie systemu zamkniętego jest droższe niż w przypadku otwartego modułu. Model ten nie ogranicza jednak płynności ruchu. System zamknięty obowiązuje na Autostradzie Wolności na odcinku Pruszcz Gdański-Toruń Płd. i Autostradzie A2 pomiędzy Rzepinem a Komornikami.

Autostrada A2 – opłaty

Chcąc sprawdzić wysokość opłat na poszczególnych odcinkach Autostrady A2, wystarczy wpisać w wyszukiwarkę odpowiednie zapytania, a następnie przejść do strony z kalkulatorem podróży. Po wpisaniu wszystkich wymaganych danych system automatycznie wyliczy należność za dany przejazd. W przypadku pięćdziesięciokilometrowych odcinków A2 Nowy Tomyśl-Konin należy zapłacić 25 zł. Cena jest taka sama dla samochodów osobowych i motocykli. W przypadku dwuosiowych pojazdów i tych z przyczepami opłata wynosi natomiast 37 zł. Użytkujący pojazdy nienormatywne zobowiązani są do zapłacenia 250 złotych.

Autostrada A1 – opłaty

Za przejazd 1 km na AmberOne należy zapłacić 0,16 zł. Cena ta obowiązuje dla samochodów i pojazdów dostawczych, których ciężar nie przekracza 3,5 tony.

Autostrada A4 – opłaty

Od 4 lipca 2022 roku opłaty przyjmowane w punktach poboru zwiększą się. Przykładowo, za przejazd motorem na odcinku Katowice-Kraków będzie trzeba zapłacić 6 zł. W przypadku dwuosiowych pojazdów cena ta wynosi 13 zł, a trójosiowych – 24 zł.

Na drodze A4 opłaty funkcjonują na odcinkach Wrocław-Gliwice oraz Mysłowice-Kraków. Zarządcami są: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad i Stalexport Autostrada Wielkopolska. Bramki zlokalizowane są w:

• Karwianach PPO,
• Krajkowie SPO,
• Brzezimierzu SPO,
• Przylesiu SPO,
• Prądach SPO,
• Dąbrówce SPO,
• Gogolinie SPO,
• Olszowej SPO,
• Nogowczycach SPO,
• Łanach SPO,
• Ostropie SPO,
• Kleszczowie SPO,
• Bojkowie SPO,
• Żernicy PPO,
• Brzęczkowicach PPO,
• Balicach PPO.

Czy można ominąć bramki na A4?

Wielu kierowców wykazuje się sprytem nie chcąc uiszczać wymaganych opłat. Istnieją bowiem sposoby na ominięcie punktów poboru. Jadąc w stronę Katowic, wystarczy wjechać na drogę S1, a zjeżdżając z niej – na drogę krajową nr 79. Ruch poza autostradą jest szybki i płynny. Bramkę Kraków-Balice można natomiast ominąć zjeżdżając na Trzebinię, a następnie drogę krajową nr 79. Niestety, trzeba liczyć się z koniecznością jazdy w strefie zabudowanej.

Jakie zmiany wprowadzono w 2022 roku?

Poruszając się autostradą z prędkością 140 km/h, należy zachować siedemdziesięciometrowy odstęp od następnego auta. W przypadku ominięcia przepisu wprowadzonego w 2022 roku grozi kara w wysokości 500 zł. W takim przypadku policjanci naliczają również 6 punktów karnych. 1 czerwca wprowadzono również obowiązek wnoszenia opłat dla kierujących mających ukraińskie tablice rejestracyjne. Ich wysokość jest taka sama, jak w przypadku innych użytkowników autostrady. Opłata nie obowiązuje jedynie w przypadku pojazdów z pomocą humanitarną dla osób mieszkających w Ukrainie.

Winiety – co to takiego?

Winiety to nalepki stanowiące potwierdzenie opłaty. Umieszcza się je zazwyczaj na przedniej szybie pojazdu. Winiety zostały wprowadzone na początku XXI wieku. Zaproponował je ówczesny minister infrastruktury Marek Pol. Winiety nie wykorzystywane są jednak do potwierdzenia opłat za przejazd autostradą. Należności pobierane są bowiem w punktach znajdujących przy wjazdach i zjazdach z drogi.

Autostrada stanowi drogę pozwalającą na szybki i płynny przejazd pojazdów. Należy jednak pamiętać, że obowiązują na niej różnorodne przepisy. Warto o nich pamiętać chcąc uniknąć mandatu i punktów karnych. Niezbędne jest również zachowanie dużej ostrożności, gdyż pojazdy na autostradzie poruszają się z dużą prędkością.