Podatek katastralny w Polsce i w innych krajach – definicja, zastosowanie i wysokość

Z roku na rok rząd i ministrowie wprowadzają coraz to nowsze podatki i daniny, z którymi muszą się mierzyć Polacy. Niektóre podatki są z nami już od wielu lat, a niektóre z kolei dopiero są w sferze zamysłu rządzących. Tak też jest z podatkiem katastralnym, o którym więcej informacji znajduje się w poniższym artykule.

Najważniejsze informacje na temat podatku katastralnego:

• Wysokość podatku katastralnego ustala się głównie na podstawie wartości nieruchomości, jakiej będzie dotyczył.
• W chwili obecnej podatek katastralny występuje w kilku państwach europejskich np. Wielkiej Brytanii, w Niemczech w Belgii i we Francji.
• W Polsce obecnie stosowany jest podatek od nieruchomości, którego wysokość oblicza się na podstawie powierzchni nieruchomości.
• Na świecie największą stawkę podatku katastralnego płacą mieszkańcy Singapuru.
• Zarówno w ubiegłym roku, jak i w bieżącym – 2022 roku, nieplanowane jest wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce.

Podatek katastralny – co to jest? Definicja, zastosowanie i stawka

Podatek katastralny to nic innego jak danina od wartości nieruchomości. Innymi słowy jest to podatek kataster lub opłata katastralna.

Podatek katastralny to opłata jaka jest pobierana od wartości domu, mieszkania, lokalu użytkowego. Łatwo więc wysnuć wniosek, że czym większa wartość nieruchomości, to tym większa będzie wysokość podatku katastralnego.

Warto jednak wiedzieć, że wysokość opłaty katastralnej nie jest taka prosta do wyliczenia, jak się by wydawało na pierwszy rzut oka, ponieważ nie wystarczy wziąć pod uwagę wartości rynkowej nieruchomości, lecz również należy mieć na uwadze inne – równie ważne czynniki, takie jak:

• lokalizacja nieruchomości,
• stan techniczny budynku,
• rodzaj nieruchomości,
• stan prawny lokalu,
• powierzchnia (metraż) nieruchomości.

Choć na ten moment Rada Ministrów, łącznie z ministrem rozwoju i technologii, nie planują w 2022 roku wprowadzać w Polsce podatku katastralnego, to warto wiedzieć, że wyceny lokalu podlegającego opłacie katastralnej dokonywaliby rzeczoznawcy majątkowi, a urzędy gmin odpowiedzialne by były za ustalenie wysokości podatku katastralnego na podstawie map i przeliczników specjalnie dla nich stworzonych.

Podatek katastralny 2022 – czy i kiedy wejdzie w życie?

Temat wejścia w życie podatku katastralnego w Polsce przewija się w planach nowych danin w rządzie już od wielu lat. Ostatnie informacje dotyczyły zapytań: od kiedy zostanie wprowadzony podatek katastralny w Polsce, czy też, czy podatek katastralny uchwalony zostanie razem z Nowym Polskim Ładem w 2022 roku. Jednak jak na razie nic się nie zmieniło i najnowsze doniesienia nie przewidują, aby opłata katastralna zastała wprowadzona w najbliższych miesiącach.

Ostatnimi nowelizacjami, jakie dotyczyły nieruchomości, były zmiany w 2019 roku obejmujące użytkowanie wieczyste gruntów, które zostało przekształcone w prawo własności.

Na dzień dzisiejszy raczej wątpliwe jest wprowadzenie podatku katastralnego w najbliższych latach, ponieważ wiązałoby się to z ryzykiem wzrostu cen nieruchomości oraz wymagałoby wprowadzenia wielu trudnych zmian i skomplikowanych procesów.

Natomiast wzrost cen nieruchomości na polskim rynku, mógłby doprowadzić według analiz rządu do niepożądanego kryzysu, a to z kolei skutkowałoby na przykład zaburzeniem struktury społeczno-ekonomicznej w Polsce.

Ile wynosi podatek katastralny w Europie i na świecie?

W wielu krajach Europy Zachodniej, jak i na świecie z powodzeniem jest stosowany podatek katastralny od nieruchomości. Tu możemy wymienić kraje takie jak: Wielka Brytania, Hiszpania, Niemcy, Belgia, Szwecja i Francja.

• W Niemczech stosuje się stawkę od 0,26 – 1 proc. – konkretną wartość ustala się na podstawie rodzaju nieruchomości, oraz od jej geograficznego położenia – Landu w jakim się znajduje.
• Natomiast we Francji i Belgii wartość stawki podatku katastralnego ustala się na podstawie dochodu jaki dana nieruchomość jest w stanie wygenerować.
• W USA podatek katastralny wynosi od 2 do 2,5 proc. i obliczany jest na podstawie wartości rynkowej nieruchomości.
• W Wielkiej Brytanii wysokość podatku katastralnego wynosi 0,5 proc. dla najniżej wycenianych lokali mieszkalnych, natomiast dla nieruchomości średniej wartości na 1 proc. Wysokość podatku od wartości nieruchomości jest ustalany indywidualne przez lokalne samorządy.  
• Obowiązujący w Szwecji podatek od nieruchomości wynosi 0,75 proc., a maksymalna kwota podatku nie może przekroczyć 6 tys. koron osób fizycznych.

Jednym z najwyższych podatków katastralnych na świecie jest ten stosowany w Singapurze, gdzie wynosi 4 proc. od wartości nieruchomości mieszkalnej, a aż 10 proc. naliczane jest właścicielom wynajmowanych mieszkań lub takich, w których prowadzona jest działalność gospodarcza.

Ciekawostką jest, że w Irlandii podstawę opłaty katastralnej, czyli wartość nieruchomości ustala samodzielnie właściciel nieruchomości. I choć z pozoru wydaje się to niezwykle korzystnym rozwiązaniem, to jednak wycena nie może być zaniżona, gdyż grozi to dotkliwymi konsekwencjami prawnymi.