Podatek od sprzedaży nieruchomości – ile wynosi i czy można go nie płacić?

Sprzedaż nieruchomości to atrakcyjna transakcja, która pozwala w znaczącym stopniu polepszyć sytuację finansową. Związana jest ona jednak z wieloma formalnościami i obciążeniami nakładanymi przez urzędy. Jednym z nich jest podatek dochodowy. Warto wiedzieć, kiedy należy go zapłacić, a w których sytuacjach można uniknąć obowiązku jego odprowadzenia.  

Czym jest podatek od nieruchomości? 

Uiszczenie podatku od nieruchomości stanowi obowiązek, z którego musi wywiązać się osoba sprzedającą nieruchomość. Należy zaznaczyć, że transakcja nie musi dotyczyć tylko lokalu mieszkaniowego, ale również gruntów, domów wolnostojących itp. Obciążenie pobierane jest przez gminy, a reguluje je Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przyjęta 2 stycznia 1991 r. Dz.U. z 1991 r. poz. 350. Zbywca powinien odprowadzić podatek, jeśli sprzedał nieruchomość przed upływem 5 lat od czasu, gdy nabył lub wybudował nieruchomość będącą przedmiotem transakcji. Podatek należy zapłacić również w przypadku nabycia nieruchomości w spadku, także przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca nabył nieruchomość. Gmina nalicza takie obciążenie jedynie w przypadku sprzedaży o wartości przekraczającej wysokość zakupu. Podatek stanowi wówczas 19 procent od dochodu uzyskanego w ramach operacji zbycia, a nie kwoty, za którą lokal został sprzedany. 

Kto płaci podatek od sprzedaży nieruchomości? 

Podatek od sprzedaży powinien odprowadzić do gminy sprzedający po wcześniejszym wypełnieniu odpowiedniej deklaracji. Obowiązek ten dotyczy transakcji: 

• nieruchomości lub jej części oraz udziału w niej, 

• prawa spółdzielczego do lokalu mieszkalnego albo użytkowego oraz prawa do domu w spółdzielni, 

• prawa wieczystego użytkowania gruntów. 

Jak uniknąć podatku od sprzedaży mieszkania? 

Podatkiem od nieruchomości nie jest obciążony zbywca, jeśli do końca roku kalendarzowego, w którym przeprowadzona została transakcja, minęło ponad 5 lat od momentu jej nabycia. Istnieje również możliwość skorzystania z ulgi mieszkaniowej dla lokalu własnościowego. Co zrobić, by skorzystać z tego przywileju? W ciągu trzech lat liczonych od roku następującego po dacie sprzedaży, należy przeznaczyć uzyskane środki finansowe na remont, zakup działki lub innego obiektu mieszkalnego. Prawo dopuszcza także możliwość przeznaczenia pieniędzy na spłatę kredytu hipotecznego. Chcąc zdobyć ulgę mieszkaniową, należy stać się właścicielem nowo zakupionej nieruchomości. W przypadku transakcji z rynku pierwotnego niezbędny jest wpis do księgi wieczystej, a rynku wtórnego – umowa notarialna przeniesienia własności. 

Czy można obniżyć wysokość zobowiązania? 

Całkowite zwolnienie z obowiązku płacenia podatku od nieruchomości przysługuje osobom, które cały dochód przeznaczyły na własne cele mieszkaniowe. W przypadku wykorzystania jedynie części środków, należne zobowiązanie zostaje pomniejszone, ale nie zlikwidowane. W takiej sytuacji należy skorygować PIT-39 i zapłacić podatek wraz z odsetkami za zwłokę. Działanie to należy podjąć, jeśli należność została odprowadzona przez gminę, a następnie  zbywca przeznaczył środki ze sprzedaży na zakup innego lokalu, gruntu itp. Transakcję tę powinien on jednak podjąć przed upływem 3 lat.  

Komu nie przysługuje ulga mieszkaniowa? 

Warto pamiętać, że nie zawsze przeznaczenie środków finansowych na własny użytek gwarantuje zwolnienie z podatku. Ulga mieszkaniowa nie przysługuje bowiem osobom, które przeznaczyły nową nieruchomość pod wynajem. Nie można także uzyskanych z transakcji sprzedażowej pieniędzy wykorzystać na zakup dwóch innych lokali. Co więcej, w nabytym mieszkaniu czy domu trzeba zamieszkać.   

Ile wynosi podatek od sprzedaży nieruchomości? 

Stanowi on 19 procent przychodu. Jak obliczyć jego dokładną wartość? Wystarczy od przychodu odjąć koszty jego uzyskania, a następnie dodać sumę odpisów amortyzacyjnych. Ostatni krok to wyliczenie z otrzymanej wartości 19 procent.  

Jak obliczyć wysokość podatku? 

W sieci znaleźć można wiele stron dedykowanych osobom pragnącym dokładnie obliczyć wysokość należności wobec gminy. Kalkulatory wyróżnia prosta obsługa, a  szacowane zobowiązania ustalane są na podstawie wszystkich niezbędnych czynników. W znaczącym stopniu ogranicza to ryzyko ewentualnych błędów. Dzięki kalkulatorom można wyliczyć kwotę dochodu transakcji, sumę zwolnioną od obciążenia i wysokość podatku. System wskazuje także, czy okres od zbycia nieruchomości upoważnia gminę do naliczenia zobowiązania. Co należy wpisać w puste pola? Kalkulator wymaga podania m.in.  

• roku nabycia i sprzedaży nieruchomości, 

• przychodu transakcji oraz kosztów jego uzyskania, 

• wysokości dokonanych odpisów amortyzacyjnych, 

• kwoty przychodu przeznaczonej na własne cele mieszkaniowe. 

Podatek od sprzedaży nieruchomości powinny zapłacić te osoby, które zyskały na transakcji większą sumę pieniędzy od kwoty wcześniejszego zakupu. Należy jednak pamiętać, że istnieje kilka sytuacji, kiedy nie trzeba wywiązać się z finansowego zobowiązania wobec gminy. Warto sprawdzić, czy taki przysługuje ci taki przywilej.