Poduszki powietrzne - działanie, naprawa i wymiana

Kierowcy na co dzień rzadko poświęcają uwagę poduszce powietrznej. Tymczasem ten element wyposażenia samochodu musi być sprawny, aby chronić życie kierowcy i pasażerów. Jak działa poduszka powietrzna i kiedy należy ją wymienić?

 

Czym jest i jak działa poduszka powietrzna?

Poduszka powietrzna to element pasywnego systemu bezpieczeństwa, którego celem jest zminimalizowanie skutków zderzenia czołowego z innym pojazdem czy przeszkodą. Dzięki uaktywnieniu się poduszki powietrznej kierowca czy pasażer nie są narażeni na obrażenia, które powstałyby podczas zderzenia z kierownicą, deską rozdzielczą i szybą.

Jak działa poduszka powietrzna? Działanie poduszki powietrznej nie jest specjalnie skomplikowane. Składa się ona z trzech elementów, czyli:

• Układu uaktywniającego. Tworzą go dwa elementy: układ mikroprocesorowy i czujnik zderzenia.
• Generatora gazu. To zapalnik i paliwo. Poduszki powietrzne napełniane są dziś gazem (wcześniej było to sprężone powietrze).
• Elastycznego pojemnika. To poduszka, która dziś wykonywana jest np. z tkaniny nylonowo-bawełnianej.

O aktywacji poduszki bezpieczeństwa decyduje ACU (Airbag Control Unit) na podstawie informacji z czujników. Powód jest prosty - poduszki powietrzne w samochodzie mają zadziałać tylko wówczas, gdy doszło do poważnego zderzenia, a nie stłuczki. W drugim przypadku aktywacja poduszek powietrznych mogłaby doprowadzić do poważnych uszkodzeń ciała kierowcy czy pasażera.

Aktywacja poduszki powietrznej trwa zaledwie kilkadziesiąt milisekund i jest głośna - przy wystrzale poduszek bezpieczeństwa słychać huk.

Czy wiesz, że poduszki powietrzne mają już kilkadziesiąt lat? Po raz pierwszy airbag został zamontowany seryjnie w samochodzie Oldsmobile Toronado z 1973 roku. Od tego momentu rozwiązanie to było systematycznie ulepszane, a dziś jest standardowym systemem stosowanym w każdym samochodzie osobowym.

Jakie rodzaje poduszek można spotkać w autach?

Aby podnieść poziom bezpieczeństwa, w samochodach montuje się różne airbagi. Poduszki powietrzne w samochodzie można podzielić z uwagi na to, gdzie się znajdują. W ten sposób wyróżnia się:

• Poduszki bezpieczeństwa przednie. To najpopularniejsze poduszki, jakie montuje się w pojazdach. Chronią one kierowcę i pasażera przed uderzeniem m.in. w deskę rozdzielczą. W niektórych samochodach istnieje możliwość deaktywacji poduszki pasażera.
• Poduszki bezpieczeństwa boczne. Ich zadaniem jest ochrona miednicy i klatki piersiowej. Nazwa tych poduszek sugeruje ich położenie - znajdują się one w zewnętrznej krawędzi oparcia fotela. Niektórzy producenci tak projektują wnętrze pojazdu, aby poduszki znalazły się w okładzinie drzwiowej.
• Poduszki bezpieczeństwa kolanowe. Umieszcza się je pod kierownicą i schowkiem. Te poduszki powietrzne w samochodziechronią kolana przed skutkami zderzenia.

W niektórych samochodach można spotkać też kurtyny powietrzne. Co to są kurtyny powietrzne w samochodzie? To dodatkowe poduszki bezpieczeństwa. Mogą one być montowane zarówno w przedniej, jak i tylnej części dachu.

Czy możliwa jest regeneracja poduszki powietrznej?

Regeneracja poduszek powietrznych, czy też naprawa poduszek powietrznych, jest ryzykowna i niewskazana. Powodem jest to, że po wystrzeleniu poduszki powietrzne nie nadają się do powtórnego użycia. Ich naprawa niewiele zmienia - takie airbagi stanowią zagrożenie dla kierowcy i pasażera.

W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 28 września 2005 r. poduszki powietrzne z aktywatorami pirotechnicznymi, jednostkami kontroli elektronicznej i czujnikami wymontowane z pojazdów znalazły się na liście wyposażenia i części, których ponowne użycie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego. Niestety, w praktyce te przepisy są martwe - poprzez platformy sprzedaży internetowej bez trudu można kupić używane poduszki powietrzne.

Aby mieć pewność, że w razie kolejnego zderzenia poduszki bezpieczeństwa zadziałają prawidłowo, konieczna jest ich wymiana. Jak przebiega wymiana poduszek powietrznych? To zadanie należy powierzyć fachowcom - najlepiej, aby wymiana poduszki powietrznej odbyła się w ASO.

Wymiana poduszek powietrznych - cena

Ile kosztuje wymiana poduszki powietrznej? Niestety, usługa ta nie należy do najtańszych. Za wymianę poduszek należy zapłacić nawet kilkanaście tysięcy złotych. To z kolei powoduje, że operacja ta nie jest opłacalna - często przekracza wartość pojazdu.

 

Dlaczego świeci się kontrolka poduszki powietrznej?

Świecąca się kontrolka poduszki powietrznej oznacza, że doszło do awarii systemu bezpieczeństwa - w razie wypadku poduszki powietrzne mogą nie zadziałać. Powody, dla których kontrolka może się zapalić, są różne. Dojść mogło m.in. do:

• Uszkodzenia taśmy pod kierownicą. Ze starości mogła ona np. pęknąć. Wówczas konieczna jest jej wymiana.
• Uszkodzenia maty znajdującej się na przednim siedzeniu. Do takiego uszkodzenia może przyczynić się kierowca, np. podczas sprzątania wnętrza pojazdu - wówczas z reguły naciska kolanem na siedzisko fotela.
• Uszkodzenia czujników poduszki. Najczęściej do ich uszkodzenia dochodzi np. pod wpływem korozji.

Jak sprawdzić poduszkę powietrzną? Świecącej się kontrolki poduszki powietrznej nie wolno ignorować. W takiej sytuacji najlepiej skonsultować się z fachowcami ze stacji diagnostycznej.

Jak wygląda kontrolka poduszki powietrznej? Przedstawia zapiętą pasami bezpieczeństwa osobę i symbol poduszki powietrznej.

Czy można wyłączyć poduszkę powietrzną pasażera?

Tak, poduszka powietrzna pasażera może zostać dezaktywowana, o ile w samochodzie został zamontowany wyłącznik. Przykładowo Volvo nazywa go Passenger Airbag Cut Off Switch (PACOS) - jest on umieszczony na bocznej ściance tablicy rozdzielczej. Niektóre, zwłaszcza starsze modele pojazdów nie przewidują możliwości wyłączenia poduszki powietrznej pasażera. Dlaczego to takie istotne?Kiedy wyłączyć poduszkę pasażera?

O potrzebie wyłączenia poduszki powietrznej pasażera mówi się w kontekście przewożenia dzieci w fotelikach. Aktualnie obowiązujące przepisy pozwalają przewozić dziecko na przednim siedzeniu, przy czym kierowca musi pamiętać o:

• Foteliku dla dziecka. Przewożenie dzieci bez fotelika jest zabronione.
• Dezaktywacji poduszki pasażera wówczas, gdy fotelik został umieszczony tyłem do kierunku jazdy.

Gdyby poduszka pasażera nie została wyłączona, to w momencie wypadku mogłaby ona spowodować obrażenia dziecka. Dlatego w pojazdach, w których nie można dezaktywować poduszki pasażera, przewożenie dzieci w foteliku tyłem do kierunku jazdy jest niedopuszczalne.

 

FAQ - poznaj odpowiedzi na często zadawane pytania dotyczące poduszek powietrznych

1. Czy poduszki powietrzne są obowiązkowe?

Nie. Samochody przeznaczone na unijny rynek nie muszą tak jak w USA obowiązkowo posiadać na wyposażeniu poduszek powietrznych, ale producenci montują je dobrowolnie. Najczęściej w pojazdach spotykane są poduszki bezpieczeństwa przednie.

2. Czy poduszka powietrzna może sama wystrzelić?

Tak, jeżeli doszło do awarii systemu SRS (Supplementary Restraint System). Wówczas poduszka powietrzna może się uruchomić np. przy hamowaniu awaryjnym lub kolizji. Inną możliwością jest, że w ogóle nie dojdzie do jej aktywacji.

3. Kiedy wystrzeli poduszka powietrzna?

Sprawne poduszki powietrzne zostają uaktywnione wówczas, gdy dochodzi do zderzenia. Nie każde zderzenie spowoduje jednak uruchomienie airbagów. System ACU jest tak skonfigurowany, aby poduszki bezpieczeństwabyły uruchamiane wyłącznie przy mocnym uderzeniu - gdy istnieje zagrożenie, że kierowca czy pasażer uderzą głową w deskę rozdzielczą.

4. Czy poduszki powietrzne działają bez zapiętych pasów?

W takiej sytuacji poduszka powietrzna nie zadziała prawidłowo. Poduszki powietrzne wystrzeliwują z ogromną prędkością - ok. 300 km/h. W momencie, gdy dochodzi do aktywacji airbagu, a kierowca nie ma zapiętych pasów, jest on narażony na liczne uszkodzenia ciała.

5. Jak sprawdzić, czy poduszki powietrzne były wystrzelone?

O tym, że poduszki zostały w danym pojeździe wystrzelone, świadczyć może m.in. kolor pokryw poduszek - może on być odmienny od barwy deski rozdzielczej. W sprawdzeniu, czy w danym aucie doszło do aktywacji poduszek, stwierdzić mogą też pracownicy stacji diagnostycznej.

6. Czy poduszka powietrzna wystrzeli bez akumulatora?

Istnieje taka możliwość, gdyż poduszka powietrzna jest zasilana baterią. Mimo demontażu akumulatora z pojazdu nadal jest możliwe aktywowanie pasywnego systemu bezpieczeństwa, w tym właśnie poduszek.