Rozdzielność majątkowa – czy intercyza zabezpieczy majątek każdego z małżonków?

Ślub i małżeństwo to dla większości ludzi nieodzowny etap życia, natomiast stworzenie rodziny jest najważniejszym ich celem. Jeśli i ty zdecydowałeś się na ten ważny krok i planujesz zawrzeć związek małżeński, zastanawiasz się pewnie, czy sporządzenie intercyzy i rozdzielność majątkowa to dobry pomysł. W poniższym artykule znajdziesz wszystkie przydatne informacje na ten temat.

Majątek wspólny i osobisty według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Majątkowe umowy małżeńskie zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (k.r.o.). Art. 31 tej ustawy mówi: „Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny)”.

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustawa również dokładnie precyzuje, co należy do twojego majątku osobistego, a co jest majątkiem wspólnym.

Do majątku wspólnego małżonków należą:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a. ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z kolei do majątku osobistego każdego z małżonków wg art 33. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego należą:

• przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
• przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy,
• zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb, lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę, lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
• przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,
• prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Intercyza – co to jest i jakie ma działanie?

Jeśli chcesz zmienić ustawowe regulacje majątkowe, musisz zawrzeć intercyzę. Jest to narzędzie, które nie tylko ogranicza ustawową wspólność majątkową, ale może ją również rozszerzać. Musi być zawarta w formie aktu notarialnego.

Możemy wyróżnić trzy rodzaje intercyzy ze względu na czas jej zawarcia:

• intercyzę przedmałżeńską,
• intercyzę w trakcie trwania małżeństwa,
• intercyzę przed rozwodem.

Istnieje również podział intercyzy na podstawie art. 47 ust. 1 k.r.o.:

• rozszerzenie wspólności majątkowej,
• ograniczenie wspólności majątkowej,
• rozdzielność majątkowa,
• rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.

Podział majątku – jak zrobić rozdzielność majątkową przed ślubem?

W chwili zawarcia małżeństwa powstaje między tobą, a twoim partnerem wspólnota majątkowa. Rozdzielność majątkowa polega na tym, że małżonkowie nie posiadają majątku wspólnego. Każde z małżonków jest właścicielem dóbr i praw nabytych zarówno przed ślubem, jak i w czasie jego trwania. Jeżeli małżonkowie mają rozdzielność majątkową, a zakupią coś razem, to stają się współwłaścicielami.

Rozdzielność majątkowa po ślubie

Rozdzielność majątkową małżonkowie mogą również ustanowić w trakcie trwania małżeństwa. To, w który momencie trwania związku zostanie to ustanowione, jest ważne przy podziale majątku. Do momentu ustanowienia rozdzielności cały majątek jest wspólny. Dopiero po zawarciu intercyzy tworzą się odrębne majątki obojga małżonków.

Wady i zalety intercyzy

Zaletą rozdzielności majątkowej jest ochrona drugiego z małżonków.  W takiej sytuacji twój małżonek nie odpowiada np. za zaciągnięte przez ciebie długi.

Wadą rozdzielności majątkowej jest to, że oboje tworzycie odrębne podmioty. Każde z was się bogaci na swój rachunek. Jeżeli wszystko się układa, to nie ma to znaczenia. Problem pojawia się w przypadku rozwodu, gdy np. jedna ze stron poświęcała się bardziej dbaniu o dom, a mniej pracy zawodowej. Wówczas nie zgromadzi dużego majątku i będzie stroną pokrzywdzoną.

Ile kosztuje intercyza?

Najbardziej opłacalne jest zawarcie intercyzy przed ślubem. Koszt jej sporządzenia jest wówczas stały. Wynosi on 400 zł + VAT, czyli 492 zł. Z kosztami odpisów i podatkami od czynności cywilnoprawnych, całość zamkniesz w kwocie 550 zł brutto.

Jeżeli zdecydujesz się na ustanowienie intercyzy w trakcie trwania małżeństwa, koszty jej ustanowienia wzrosną. Jej koszt będzie liczony jako procent od wartości majątku.

Jakie dokumenty musisz zabrać do notariusza? Udając się do notariusza, musisz zabrać ze sobą jedynie dowód osobisty, jeśli intercyza ustanawiana jest przed ślubem. Po zawarciu związku małżeńskiego wymagany dodatkowo jest skrócony akt małżeństwa.

Rozdzielność majątkowa, a dziedziczenie

Celem intercyzy jest ukształtowanie relacji majątkowych między małżonkami w czasie ich życia. Dlatego nie ma ona wpływu na dziedziczenie ustawowe. Żadne zapisy intercyzy nie wpłyną na proces dziedziczenia po zmarłym mężu czy żonie. Jeśli podstawą dziedziczenia jest testament, to intercyza nie ma wpływu na uprawnienia współmałżonka. Jeżeli został pominięty w testamencie, ma prawo dochodzić swoich praw tzw. zachowku.

Rozdzielność majątkowa ustanowiona przez sąd

W niektórych przypadkach, sąd na wniosek jednego z małżonków może pozbawić drugiego małżonka samodzielnego zarządzania majątkiem. Dotyczy to takich przypadków, gdy:

• czyni on ryzykowne inwestycje, narażając tym samym na utratę całości lub znacznej części majątku wspólnego,
• uprawia hazard,
• bierze kredyty bez zgody współmałżonka, a następnie nie spłaca ich, co powoduje rosnące zadłużenie,
• wspólny majątek jest przez jednego z małżonków źle użytkowany, w czego efekcie niemożliwe jest zaspokojenie podstawowych potrzeb małoletnich dzieci lub drugiego z małżonków.

Rozdzielność majątkowa, a separacja małżonków

Orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Gdy separacja jest sądownie zniesiona, następuje powrót do poprzedniego stanu. Jeżeli między małżonkami istniała wspólnota majątkowa, orzeczenie sądu wprowadza przymus rozdzielności majątkowej. Jeśli małżonkowie mieli zawartą intercyzę, w tej kwestii nic się nie zmienia.

Rozdzielność majątkowa – rozwód małżonków

To, czy w danym związku występuje rozdzielność majątkowa, czy nie, nie ma wpływu na uzyskanie rozwodu. Dla sądu najważniejszą kwestią jest trwałość i zupełność rozkładu pożycia małżeńskiego. Relacje majątkowe między małżonkami go nie interesują. Istotne jest to natomiast podczas podziału majątku. Każda sprawa sądowa to dodatkowe koszty, które musisz ponieść.

Stała opłata za złożenie pozwu rozwodowego wynosi 600 zł. W przypadku gdy sąd ma również dokonać podziału majątku w toku postępowania rozwodowego, należy uiścić dodatkową opłatę w wysokości od 300 do 1000 zł. Jeżeli nie możesz sam stawić się przed sądem, dodatkowym kosztem będzie koszt zastępstwa procesowego. Może wówczas reprezentować Cię adwokat lub kancelaria prawna. W przypadku rozwodu jest to koszt w wysokości 720 zł.

Bardzo ważną kwestią dla obojga małżonków decydujących się na wprowadzenie rozdzielności majątkowej jest ubezpieczenie zdrowotne. W przypadku, gdy tylko jedno z małżonków pracuje i tym samym ubezpiecza drugie w swoim zakładzie pracy, może nadal to robić po orzeczeniu rozdzielności majątkowej. Co ciekawe, objęcie ubezpieczeniem nie ustaje nawet w przypadku prawnie orzeczonej separacji. Prawa do ubezpieczenia w zakładzie pracy współmałżonka traci się dopiero w przypadku rozwodu.

Mimo że małżonkowie posiadający rozdzielność majątkową, bądź będący w separacji, mogą ubezpieczać się u pracodawcy jednego z nich, warto pomyśleć o wykupieniu dodatkowej, indywidualnej polisy na życie. Dzięki posiadaniu własnego ubezpieczenia, każde z małżonków będzie chronione niezależnie od sytuacji życiowej czy zawodowej. Bardzo korzystne polisy, zapewniające zwrot kosztów leczenia oraz wypłatę świadczenia bliskim w przypadku twojej śmierci, znajdziesz na portalu Compero.pl. W naszej ofercie znajdują się polisy pochodzące od najlepszych polskich ubezpieczycieli, dzięki czemu możesz wybrać nie tylko najlepsze, ale i najbardziej korzystne cenowo ubezpieczenie.