Samochodowe systemy bezpieczeństwa – jak działają?

Wprowadzane na rynek pojazdy producenci wyposażają w różne samochodowe systemy bezpieczeństwa, które, jak wskazuje ich nazwa, mają podnieść bezpieczeństwo kierowców i pasażerów podczas jazdy. Jakie są najczęściej spotykane systemy bezpieczeństwa w samochodzie?

Systemy bezpieczeństwa w samochodzie - rodzaje

Systemy bezpieczeństwa w pojazdach mają jeden cel – zwiększyć bezpieczeństwo i komfort prowadzenia samochodu. Można dokonać ich podziału biorąc pod uwagę moment aktywacji. W ten sposób wyróżnia się: systemy wspomagające kierowcę w czasie jazdy (w dzień i w nocy), systemy ułatwiające manewrowanie i parkowanie samochodu oraz systemy, które zostają uruchomione dopiero w sytuacji awaryjnej.

Poszczególni producenci korzystają z różnych systemów, a większość z nich używa własnych nazw handlowych.

 

Systemy bezpieczeństwa w samochodzie – lista najpopularniejszych

Współczesny samochód osobowy, opuszczając fabrykę, jest wyposażony w liczne systemy bezpieczeństwa. Nie wszystkie z nich są jednak równie przydatne i szeroko znane wśród kierowców. Najpopularniejszesystemy bezpieczeństwa w samochodach osobowych to:

1. ABS (Anti-lock Braking System) – system przeciwblokujący układ hamulcowy

System ABS rozpoznaje poślizg kół i następnie zapobiega ich blokowaniu podczas hamowania. W rezultacie w razie konieczności nagłego zahamowania, ryzyko np. ściągania samochodu na stronę czy poślizgu jest ograniczone. Mniejsza jest też szansa, że kierowca straci panowanie nad kierownicą. Od 2004 r. wszystkie pojazdy trafiające na rynek Unii Europejskiej muszą być wyposażone w system ABS.

2. CMBS (Collision Mitigation Brake System) – system ograniczający skutki kolizji

Celem tego systemu jest ostrzeżenie kierowcy o możliwości wystąpienia kolizji. Jeżeli kierowca nie zareaguje, a zderzenie będzie nieuniknione, układ będzie zmierzał do ograniczenia jego skutków. W tym celu zostanie m.in. zredukowana prędkość i aktywowane napięcie pasów bezpieczeństwa.

3. ESC (Electronic Stability Control) – elektroniczny system stabilizacji ruchu

Głównym zadaniem tego układu jest monitorowanie ruchu pojazdu w czasie pokonywania zakrętu. Jeżeli system wykryje odchylenie, następuje korekta toru ruchu. Odbywa się to poprzez przyhamowanie jednego lub kilku kół. Producenci samochodów używają własnych nazw tego systemu, np. Alfa Romeo – VDC (Vehicle Dynamic Control), Honda – VSA (Vehicle Stability Assist), Land Rover – DSC (Dynamic Stability Control).

4. ACC (Adaptive Cruise Control) – system utrzymujący bezpieczny odstęp od poprzedzającego auta

Układ ACC współpracuje z tempomatem i wspomaga kierowcę w czasie jazdy, dbając o zachowanie odpowiedniego dystansu między samochodami. System wykorzystuje specjalny radar umieszczony z przodu samochodu. Gdyby kierowca w pojeździe poprzedzającym zaczął hamować, urządzenie dostosuje (zmniejszy) prędkość auta.

5. TPMS (Tyre Pressure Monitoring System) – system monitorowania ciśnienia w oponach

TPMS sprawdza ciśnienie w oponach. Jeżeli w jednej z opon zacznie spadać ciśnienie, aktywowana zostaje kontrolka na desce rozdzielczej – dzięki temu kierowca może szybko zareagować. Zbyt niskie ciśnienie w oponie powoduje szybsze zużywanie się ogumienia, negatywnie wpływa na stabilność i wydłuża drogę hamowania.

6. ACS (After Crash System) – automatyczny system zabezpieczający przed skutkami zderzenia

System ten aktywuje się w momencie wypadku. Wówczas zostaje odblokowany zamek centralny i włączają się światła – zarówno wewnątrz pojazdu, jak i awaryjne. ACS odcina też dopływ paliwa.

7. TCS (Traction Control System) – system kontroli trakcji

W czasie przyspieszania pojazdu może dojść do tzw. buksowania kół. System TCS ma za zadanie zapobiec poślizgowi kół, przy czym najczęściej działa on tylko przy niskich prędkościach. Jego stosowanie zmniejsza zużycie opon. Producenci używają też innych nazw, np. koncern Mercedes-Benz korzysta ze skrótu „ASR”, a BMW „ASC+T” lub „DSC”.

8.  HSA (Hill Start Assist) i DAC (Downhill Assist Control) – systemy wspomagające odpowiednio ruszanie pod górę i jazdę stromym zjazdem

System HSA ma na celu zapobiec stoczeniu się samochodu stojącego na wzniesieniu w momencie, gdy kierowca puścił hamulce, ale jeszcze nie zdążył wcisnąć pedału gazu. Z kolei system DAC został zaprojektowany z myślą o korzystaniu z samochodu podczas zjazdu po stromej nawierzchni. Jego głównym celem jest zapobieganie poślizgowi bocznemu.

9. V2V (Vehicle to Vehicle) – system wymiany informacji między pojazdami

Aby zminimalizować ryzyko zderzenia, konieczne jest m.in. zachowanie optymalnego (bezpiecznego) odstępu między pojazdami. System V2V umożliwia wymianę informacji między pojazdami. Mowa tu o takich danych, jak: prędkość, z jaką porusza się pojazd, szybkość zbliżania się auta czy kierunek jego jazdy. Ma to podnieść bezpieczeństwo na drodze i wyeliminować sytuacje, w których zderzenie będzie nieuniknione.

10. BLIS (Blind Spot Information System) – system ostrzegający o pojazdach znajdujących się w martwym polu

Martwe pole to obszar, który nie jest widoczny dla kierowcy m.in. w lusterkach. W rezultacie tego zjawiska kierowca przekonany o tym, że może np. bezpiecznie zmienić pas ruchu, może stać się sprawcą kolizji lub wypadku. System BLIS wykorzystuje czujniki rozmieszczone w samochodzie i kamery w lusterkach, aby ostrzegać o pojazdach i obiektach znajdujących się w martwym polu.

Systemy bezpieczeństwa w samochodzie – zmiany od 2022 r.

Koncerny motoryzacyjne nieustannie pracują nad nowoczesnymi, jeszcze bardziej zaawansowanymi systemami bezpieczeństwa. Wiele z nich jednak wciąż nie jest standardowym wyposażeniem – są one oferowane głównie kierowcom zainteresowanym zakupem bogato wyposażonego samochodu z segmentu premium. Tymczasem, aby zminimalizować liczbę wypadków, od 2022 r. nowe samochody trafiające na unijny rynek mają być wyposażone w system ISA. Czym jest ISA?

ISA (Intelligent Speed Assistant), czyli inteligentny asystent prędkości, to system wspomagający kierowcę w czasie jazdy. Jego głównym zadaniem jest ostrzeganie kierującego o tym, że przekroczył on dozwoloną na danej drodze prędkość. W tym celu ISA korzysta zarówno z informacji umieszczonych na znakach drogowych, jak i mapach.

Obowiązkowe wyposażenie samochodów w system ISA ma docelowo ograniczyć liczbę wypadków, których przyczyną była nadmierna prędkość. Trzeba jednak pamiętać, że nawet najbardziej zaawansowane systemy bezpieczeństwa w samochodzie nie wyeliminują ryzyka kolizji czy wypadku – nie są one w stanie zastąpić rozsądku i uwagi kierowcy.