Spółdzielnia mieszkaniowa – co to jest i jakie pełni funkcje?

Spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem działającym na podstawie ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze oraz ustawy 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Ustawy te określają cel i przedmiot działalności spółdzielni mieszkaniowych, a także zasady ich funkcjonowania – m.in. kto może być członkiem spółdzielni, reguły dysponowanie przychodami i prawa członków spółdzielni. W tym artykule wyjaśnimy czym dokładnie jest spółdzielnia mieszkaniowa oraz przybliżymy zakres jej działania.

Spółdzielnia mieszkaniowa – co to jest?

Spółdzielnia mieszkaniowa jest organizacją zrzeszającą mieszkańców danego osiedla, której początki istnienia notowane są w 1982 roku. W każdym polskim mieście istnieją spółdzielnie mieszkaniowe – w mniejszych miastach jedna, w średnich kilka, a w bardzo dużych kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt. Każda spółdzielnia mieszkaniowa może mieć inną nazwę, gdyż jest odrębną osobowością prawną. I tak, jak każda podmiot gospodarczy w Polsce, jest traktowana w świetle prawa jako swego rodzaju przedsiębiorstwo. Dzięki temu, spółdzielnie mogą zatrudniać pracowników czy kredytować swoje inwestycje. W przeciwieństwie do standardowych działalności gospodarczych, spółdzielnie mieszkaniowe nie mogą odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, czyli po prostu nie może zarabiać, np. na nadwyżkach z czynszu czy funduszu remontowego.

Cele spółdzielni mieszkaniowej

Głównym celem spółdzielni mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków oraz ich rodzin poprzez dostarczanie im samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych. Spółdzielnie mogą również zarządzać innymi lokalami, niebędącymi nieruchomościami mieszkalnymi. Taki lokal może, ale nie musi należeć do spółdzielni mieszkaniowej lub jej członków, a zarządzanie nim przebiega na podstawie umowy zawartej z właścicielem tej nieruchomości. Spółdzielnia mieszkaniowa może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, pod warunkiem, że działalność ta związana jest bezpośrednio z realizacją zaspokajania potrzeb jej członków.

Zadania i działania spółdzielni mieszkaniowej

Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, przedmiotem działalności spółdzielni może być:

• budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich lub własnościowych praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych,

• budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własnościowych praw do tych domów,

• udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,

• budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Spółdzielnia nie ma obowiązku realizowania wszystkich wyżej wymienionych celów. Ma jednak obowiązek zarządzania swoimi nieruchomościami. Członkowie spółdzielni mieszkaniowej natomiast, mają obowiązek uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale oraz stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Członkowie mają również swoje prawa, do których należy m.in. otrzymanie odpisu statutu, regulaminów, kopii uchwał organów spółdzielni, faktur, umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi i rocznych sprawozdań finansowych.

Lokatorzy spółdzielczych mieszkań nie muszą być członkami spółdzielni – opłata członkowska jest całkowicie dobrowolna. Warto jednak pamiętać, że nie będąc członkiem spółdzielni nie będzie można uczestniczyć w obradach tego podmiotu, a tym samym mieć wpływu na jego funkcjonowanie.

Regulamin spółdzielni mieszkaniowej

Regulamin spółdzielni mieszkaniowej dotyczy nie tylko jej członków, ale także wszystkich mieszkańców, którzy zarządzają lokalami należącymi do spółdzielni. Znajdują się w nim zapisy dotyczące praw i obowiązków lokatorów, a także kwestie organizacyjne, które mają na celu ułatwić życie we wspólnocie (np. wyznaczenie ciszy nocnej, zasady poszanowania własności sąsiedzkiej).

Lokatorzy spółdzielni mieszkaniowej powinni zadbać o własne mienie, czyli o ochronę ubezpieczeniową lokalu, w którym mieszkają. Spółdzielnia zarządza całym blokiem i ubezpiecza tylko części wspólne – np. mury, dach, drzwi wejściowe na klatkę. Wszystko to, co znajduje się wewnątrz mieszkań, lokatorzy powinni ubezpieczyć we własnym zakresie. Towarzystwa ubezpieczeniowe oferują zarówno polisy grupowe, jak i indywidualne dla lokatorów spółdzielni mieszkaniowych. Specjaliści z Compero chętnie pomogą ci wybrać najlepsze ubezpieczenie domu lub mieszkania, które świadczone będzie przez jedną z najlepszych w Polsce firm ubezpieczeniowych.