Strefa czystego transportu - co to jest? Stefy czystego transportu w Polsce

Co to jest strefa czystego transportu?

Osoby nieinteresujące się ekologią i nie związane z ochroną środowiska raczej nie wiedzą, co to jest strefa czystego transportu, gdyż jest to pojęcie stosunkowo nowe. Strefy czystego transportu w Polsce do tej pory nie zostały jeszcze wyznaczone, zatem polscy kierowcy nie mieli z nimi do czynienia na terenie naszego kraju.

Całkiem niedawno, bo 24 grudnia 2021 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, na mocy której będą mogły powstawać strefy czystego transportu.

Strefami czystego transportu nazywane są wyznaczone przez miasto lub gminę obszary, do których nie będą mogły wjechać samochody niespełniające wymogów prawnych przedstawionych w ustawie o strefach czystego transportu - starsze niż 15 lat czy niespełniające jednej z nowszych norm emisji spalin.

Po co są strefy czystego transportu?

Najważniejszym postulatem tej ustawy jest oczywiście ograniczenie emisji zanieczyszczeń (spalin) do środowiska, zwłaszcza w dużych miastach. Dzięki tej ustawie polscy kierowcy na pewno zwrócą uwagę na emisję do atmosfery szkodliwego dwutlenku węgla, a standardy życia mieszkańców potencjalnie znacznie się podniosą.

 

Strefy czystego transportu - wady

Na pierwszy rzut oka takie strefy wydają się bardzo przydatne i wręcz niezbędne w największych polskich miastach. Należy bowiem pamiętać, że miasta takie jak Kraków są w czołówce najbardziej zanieczyszczonych aglomeracji w Europie.

Strefa czystego transportu utworzona w najczęściej uczęszczanej części miasta to przede wszystkim problem kierowców, którzy posiadają używane samochody. Polscy kierowcy mają w zwyczaju kupowanie używanych aut, zwłaszcza tych zadbanych z zachodnich krajów. Świadczą o tym liczne statystyki, mówiące o tym, że Polska to jeden z największych importerów samochodów używanych. A używane samochody często są bardzo emisyjne. Niestety, ale polski rynek nowych samochodów z salonu jest bardzo drogi, a cena zakupu samochodu elektrycznego jest jeszcze wyższa, co nie pomaga w dbaniu o jakość powietrza pod tym względem.

Kolejnym minusem dla kierowców jest fakt, że do strefy czystego transportu będzie mógł wjechać każdy pojazd pod warunkiem wyposażenia go w instalację gazową lub wniesienia opłaty do samorządu.

Niektórzy przeciwnicy tej opcji twierdzą, że państwo mogłoby wszcząć inne kroki w celu zmniejszenia emisji zanieczyszczeń.

Czy każdy może wjechać do strefy czystego transportu?

Na podstawie zatwierdzonej przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska ustawy o strefach czystego transportu, twój pojazd musi spełniać jeden z następujących warunków:

• musi być elektryczny,
• musi być napędzany wodorem,
• musi być napędzany gazem ziemnym.

Do strefy czystego transportu będzie można wjechać starszym samochodem używanym, jednak wyłącznie pod warunkiem, że rada gminy wprowadzi stosowne przepisy. Trzeba również pamiętać, że wjazd do strefy czystego transportu takim samochodem będzie płatny.

Opłaty w strefie czystego transportu

Zgodnie z przyjętą ustawą, miasto lub gmina może pobierać opłaty za przebywanie pojazdu nieuprawnionego w tych strefach. Pobierane opłaty nie mogą być jednak wyższe niż:

• 2,50 zł za godzinę jako opłata jednorazowa,
• 500 złotych w przypadku tzw. abonamentu miesięcznego.

Powyższe opłaty będzie pobierał burmistrz lub prezydent miasta, a pieniądze uzbierane z opłat mogą być przeznaczone tylko na:

• oznakowanie stref,
• zakup autobusów zeroemisyjnych,
• zakup tramwajów i innych środków komunikacji miejskiej,
• wspieranie programów zakupów rowerów dla danego miasta.

Postanowienia ustawy o strefie czystego transportu

Choć ustawa została zatwierdzona stosunkowo niedawno, bo pod koniec 2021 roku, warto się z nią zapoznać, gdyż niebawem jej postanowienia mogą dotyczyć większości polskich miast. Do najważniejszych warunków dotyczące stref czystego transportu należą:

1. Strefę czystego transportu ustanawia się na czas nieokreślony lub określony, lecz nie krótszy niż pięć lat.
2. Pojazdy uprawnione do poruszania się w takich strefach otrzymają nalepki, jej wzór określi minister właściwy do spraw energii.
3. Granice stref czystego transportu będzie ustalała gmina za pomocą specjalnych znaków drogowych.
4. Nalepkę wyda ci wójt, burmistrz albo prezydent miasta, w którym mieszkasz. Ustalona opłata maksymalna pobierana za nalepki wynosi pięć złotych. Pieniądze, które otrzyma dany samorząd będą stanowiły dochód tej gminy.
5. Jeżeli posiadasz pojazd, który jest napędzany wodorem lub gazem ziemnym, albo po prostu jest elektryczny, to naklejka na przedniej szybie samochodu nie będzie cię obowiązywała. Musisz jednak posiadać zielone tablice charakterystyczne dla takiego typu pojazdów.
6. Rada gminy może ustanowić dodatkowe wyłączenia przedmiotowe czy też podmiotowe dotyczące wjazdu to tej strefy, inne niż wcześniej przedstawione. 

Strefa czystego transportu - naklejka

Upoważniającą do wjazdu naklejkę będziemy przyklejać na przedniej szybie, w dolnym rogu. Najprawdopodobniej będzie to zielony prostokąt o wymiarach 100 mm szerokości na 50 mm wysokości. Pojawi się na nim nazwa gminy, numer rejestracyjny samochodu, a także napis “strefa czystego transportu”. Wzór naklejki zaproponowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska, obecnie czeka ona na zatwierdzenie.