Użyczenie samochodu – umowa, ubezpieczenie OC, koszty

Zdarza ci się pożyczyć samochód dorosłemu dziecku, znajomemu czy sąsiadce? Z reguły pożyczenie auta jest traktowane jako uprzejmość. Czasem jednak niezbędna jest umowa o użyczenie samochodu. Jakie elementy powinny się w niej znaleźć?

 

Na czym polega umowa użyczenia samochodu?

Umowa użyczenia samochodu należy do umów nazwanych i jest uregulowana przez kodeks cywilny. Jej stronami są:

• użyczający – osoba, która oddaje rzecz (np. samochód) w bezpłatne używanie drugiej stronie umowy na czas określony lub nieokreślony,
• biorący – osoba, która otrzymała rzecz (np. auto) i może z niej bezpłatnie korzystać przez czas określony lub nieokreślony.

W życiu codziennym umowa użyczenia samochodu nie przyjmuje formy pisemnej. Pożyczając samochód bliskiej osobie lub znajomemu, najczęściej przekazujesz mu kluczyki do auta i ewentualnie ustalacie warunki – np. znajomy zobowiązuje się zatankować samochód. Inaczej wygląda kwestia użyczenia pojazdu pracownikowi przez firmę.

Niektóre firmy użyczają pracownikom pojazdy znajdujące się we flocie choćby z uwagi na kłopotliwy dojazd. Z reguły polega to na tym, że pracownik przyjeżdża do pracy i wraca do domu firmowym autem. Wówczas pisemna umowa użyczenia samochodupozwala na dokładne sprecyzowanie, na jakich zasadach pracownik będzie korzystał z auta.

Umowa użyczenia samochodu przypomina umowę dzierżawy lub najmu. Wyróżnia ją jednak nieodpłatność – biorący nie płaci za możliwość korzystania z pojazdu.

Umowa użyczenia samochodu – wzór

Jak powinna wyglądać umowa użyczenia samochodu? Taki dokument może w sposób ogólny lub bardzo szczegółowy regulować warunki korzystania z pojazdu. Podstawowe informacje, jakie powinny znaleźć się w umowie użyczenia samochodu, to:

• dane stron, które podpiszą umowę – np. nazwa i adres firmy, jej REGON i NIP oraz dane osobowe (w tym numer PESEL) i adres zamieszkania pracownika, który będzie korzystał z pojazdu,
• informacja o przedmiocie umowy użyczenia – marka, model, rok produkcji i numer rejestracyjny pojazdu,
• wskazanie okresu trwania umowy – umowa może zostać podpisana na czas określony (wówczas należy wskazać termin zwrotu pojazdu) lub nieokreślony,
• informacja o kosztach – strona biorąca może być zobowiązana do ponoszenia kosztów eksploatacji pojazdu, np. zakupu paliwa,
• informacja o sposobie rozwiązania umowy – użyczający i biorący mogą ustalić, że umowę będzie mógł rozwiązać każdy z nich z ustalonym w umowie okresem wypowiedzenia.

Gdy umowa o użyczenie samochodu jest podpisywana przez reprezentanta firmy i pracownika, to najczęściej pojawiają się w niej również informacje o zasadach korzystania z pojazdu. Firma może np. zastrzec, że pracownik nie będzie mógł przekazać kluczyków do samochodu innej osobie czy przekraczać autem granic kraju.

Uwaga! Umowa bezpłatnego użyczenia samochodu nie musi mieć formy notarialnej – wystarczy, że zainteresowane strony samodzielnie przygotują treść dokumentu, który następnie podpiszą.

Chcesz zawrzeć umowę użyczenia samochodu ze znajomym? Pobierz wzór umowy użyczenia samochodu.

Użyczenie samochodu a ubezpieczenie OC – co trzeba wiedzieć?

Pożyczyłeś samochód dziecku, a ono spowodowało kolizję drogową? Taka sytuacja nasuwa pytanie, kto jest zobowiązany do zlikwidowania szkody. Sprawa jest jednak prosta – właściciel samochodu ma obowiązek go ubezpieczyć, czyli wykupić polisę OC. Szkoda zostanie zlikwidowana właśnie z tego ubezpieczenia. Musisz jednak się spodziewać:

• utraty zniżek – jeżeli nie kupiłeś ubezpieczenia chroniącego zniżki, to w kolejnym roku zapłacisz wyższą składkę,
• rekalkulacji składki przez firmę ubezpieczeniową – składka zostanie przeliczona wówczas, gdy nie poinformowałeś ubezpieczyciela, że z pojazdu korzysta inny kierowca.

Analogiczna sytuacja będzie miała miejsce, gdy umowa użyczenia autazostała podpisana między firmą a pracownikiem. Od tej zasady obowiązuje jednak wyjątek.

Umowa użyczenia samochodu osobie prywatnej może zawierać informacje o jej odpowiedzialności. Przykładowo w umowie między firmą a pracownikiem może znaleźć się zapis, zgodnie z którym biorący odpowiada za szkody wyrządzone umyślnie. O takiej szkodzie można mówić choćby wówczas, gdy pracownik pozostawi samochód otwarty z kluczem w stacyjce i dojdzie do jego kradzieży.

 

Umowa użyczenia samochodu – podatek

Przy umowie użyczenia auta pojawia się kwestia podatkowa. Czy strony zawierające między sobą taką umowę muszą pamiętać o odprowadzeniu podatku? Użyczenie samochodu rodzinie nie wiąże się z podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Inaczej będzie w przypadku użyczenia pojazdu firmie przez osobę fizyczną.

Często spotykaną sytuacją jest, że rodzice chcą pomóc dziecku, które właśnie rozpoczęło działalność gospodarczą. Jednym ze sposobów minimalizowania kosztów na początku działalności jest korzystanie z pojazdu należącego do rodziny – rodziców czy rodzeństwa. Wówczas ani po stronie przedsiębiorcy, ani po stronie rodziców czy rodzeństwa nie powstaje przychód, który należałoby opodatkować. Mógłby on jednak powstać, gdyby przedsiębiorca pożyczył samochód np. od znajomego.