Wada prawna samochodu lub nieruchomości - jak jej uniknąć?

Chcesz kupić samochód lub mieszkanie? W każdym przypadku musisz wykazać się przezornością - konieczne jest sprawdzenie rzeczy zarówno pod względem technicznym, jak i prawnym. Zobacz, czym jest wada prawna i jak możesz jej uniknąć.

Co to jest wada prawna?

Towar, jakim jest nieruchomość czy samochód, może mieć wady zarówno fizyczne, jak i prawne. Najczęściej nabywcy skarżą się na wady fizyczne - np. mieszkanie czy dom może mieć nieszczelne okna, podczas gdy poprzedni właściciel zapewniał, że są one w doskonałym stanie. Mimo że wady fizyczne są uciążliwe, to w wielu przypadkach istnieje możliwość ich usunięcia. Tak łatwo może nie być w przypadku wad prawnych.

Wady prawne nieruchomości czy samochodu są dużo poważniejsze. O wadach prawnych można mówić wówczas, gdy zakupiona rzecz:

• stanowi własność osoby trzeciej - przykładem jest zakup samochodu od osoby, która nie była jego właścicielem; jeżeli pojazd pochodzi z kradzieży, to nie będziesz mógł go zarejestrować w wydziale komunikacji,
• została obciążona prawem osoby trzeciej - z tą sytuacją przy zakupie nieruchomości możesz spotkać się wówczas, gdy osobie trzeciej przysługuje prawo pierwokupu.
• cechuje się tym, że występuje ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą i wynika to z decyzji lub orzeczenia właściwego organu - kupiony przez ciebie samochód może nie być ubezpieczony lub nie mieć aktualnego badania technicznego.

Jeżeli już po zakupie odkryjesz wady prawne nieruchomości lub wady prawne samochodu, to możesz skorzystać z rękojmi.

Rękojmia w kodeksie cywilnym

Czym jest rękojmia? To jedna z możliwości, z których możesz skorzystać, jeżeli odkryłeś wadę kupionej rzeczy. W kodeksie cywilnym rękojmia jest opisana w sposób następujący: „Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną” (art. 556).

W przypadku stwierdzenia wady zakupionego towaru możesz żądać:

• Naprawy towaru. Z reguły wada prawna pojazdu przekreśla możliwość jej naprawy - to żądanie odnosi się do przypadków stwierdzenia wad fizycznych.
• Wymiany towaru na nowy. Jeżeli wady prawne samochodu uniemożliwiają ci korzystanie z niego, możesz żądać jego wymiany na nowy.
• Obniżenia ceny. Samochód, który chcesz kupić, może być nieubezpieczony. W tej sytuacji właściciele często sami obniżają cenę, mając świadomość tego, że nabywcy takie samochody omijają.
• Odstąpienia od umowy. To żądanie nie będzie ci jednak przysługiwać zawsze. Abyś mógł odstąpić od umowy, wada musi być istotna.

Pamiętaj, że to ty - a nie sprzedawca - decydujesz o sformułowaniu żądania. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wymiana rzeczy czy jej naprawa nie będzie możliwa, bo będzie się wiązała z dużymi kosztami.

Wada prawna - jak się jej ustrzec?

Mimo funkcjonowania rękojmi, która jest dla ciebie - jako konsumenta - zabezpieczeniem, powinieneś wiedzieć, jak ustrzec się wady prawnej samochodu czy nieruchomości.

Jak uniknąć wady prawnej samochodu?

Masz zamiar kupić samochód? Podstawową sprawą jest sprawdzenie jego historii za pośrednictwem bezpłatnej usługi HistoriaPojazdu.gov.pl. W wygenerowanym dla pojazdu raporcie znajdziesz informacje o:

• Właścicielu. Będziesz mógł sprawdzić, czy na pewno rozmawiasz z osobą, która może rozporządzać autem. Być może samochód ma dwóch i więcej właścicieli - wówczas umowę sprzedaży będzie musiał podpisać każdy z nich.
• Ubezpieczeniu. Możesz sprawdzić, czy pojazd jest ubezpieczony, a jeżeli tak, to do kiedy. Ta informacja będzie dla ciebie istotna, jeżeli zamierzasz korzystać z przejętej polisy ubezpieczeniowej.
• Terminie kolejnego badania technicznego. Dowiesz się, czy pojazd ma aktualne badanie techniczne.

Dzisiaj nie musisz wierzyć na słowo zapewnieniom sprzedającego. Większość podanych informacji jesteś w stanie szybko i bez ponoszenia kosztów zweryfikować. Warto to wykorzystać.

Jak uniknąć wady prawnej nieruchomości?

Najprostszym sposobem jest zapoznanie się z treścią księgi wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości. Dokument ten składa się z kilku działów, w których znajdziesz dane właściciela (właścicieli) czy informacje o ustanowionych na nieruchomości hipotekach.

Księgi wieczyste są jawne - możesz zapoznać się z treścią księgi, o ile znasz jej numer. Możesz go ustalić samodzielnie (np. po numerze działki) lub otrzymać go bezpośrednio od sprzedawcy. Jeśli dysponujesz numerem księgi, nie musisz udawać się do sądu rejonowego - wystarczy, że odwiedzisz stronę internetową Ministerstwa Sprawiedliwości, gdzie znajdziesz Elektroniczne Księgi Wieczyste.

Jeżeli brak ci wystarczającej wiedzy prawnej, weryfikację stanu prawnego nieruchomości powierz prawnikowi. W ten sposób zminimalizujesz ryzyko zakupu mieszkania czy domu z wadą prawną.