Wahacz w samochodzie – jaką pełni rolę i co się w nim psuje?

Wahacz w samochodzie to jeden z podstawowych podzespołów w zawieszeniu niemal każdego auta osobowego. Wahacze mogą różnić się między sobą, jednak zawsze od ich właściwego stanu technicznego będzie zależało poprawne i bezpieczne prowadzenie samochodu.

Gdzie znajduje się i do czego służy wahacz w samochodzie?

Najłatwiej będzie opisać wahacz na przykładzie typowego przedniego zawieszenia samochodów osobowych, a więc opartego na kolumnie Macphersona. W takim rozwiązaniu wahacz służy do wahliwego połączenia nadwozia samochodu ze zwrotnicą, do której przytwierdzona jest piasta z kołem oraz amortyzator ze sprężyną. Wahacz pełni zatem bardzo istotną rolę. To właśnie dzięki niemu koło może pokonywać nierówności, zapewniając przy tym komfort podróżującym.

Wahacz to najczęściej element wytłoczony z blachy stalowej, rzadziej występuje jako odlew. Kompletny wahacz, tak aby mógł spełniać swoją rolę, jest wyposażony w następujące elementy:

• sworzeń, który łączy wahacz ze zwrotnicą;

• tuleja wahacza (najczęściej dwie), łączące wahacz z nadwoziem.

To właśnie wyżej wspomniane podzespoły ulegają zużyciu i usterkom. Sam wahacz jeżeli nie jest zbyt zniszczony przez korozję, nie powinien ulec usterce przy normalnej eksploatacji samochodu.

Usterki związane z wahaczem

W zależności od modelu samochodu szybciej zużyciu będzie ulegał sworzeń lub tuleje. Bywa, że nie będzie konieczności ingerencji w wahacz przez cały okres eksploatacji samochodu, ale zazwyczaj tylko wówczas, gdy pokonywał on trasy po równej nawierzchni.

W sworzniu wahacza wybija się przegub kulowy, na którym pojawia się luz. Wówczas do kabiny docierają stuki. Nie należy ignorować niepokojących odgłosów, ponieważ luz sworznia będzie się powiększał, co może doprowadzić nawet to wyskoczenia przegubu z gniazda. Wówczas sworzeń ulegnie rozłączeniu, co doprowadzi do odłączenia wahacza od zwrotnicy i koło nie będzie już miało bezpiecznego połączenia z nadwoziem. W takiej sytuacji utrzymanie samochodu w ryzach będzie niemal niemożliwe i o wypadek nie będzie trudno.

Zużyte tuleje nie powinny dać tak przerażających efektów zaniedbań. Wypracowane gumy będą coraz głośniej stukać, a gdy luz będzie znaczny samochód może myszkować po drodze i trudno będzie utrzymać założony kierunek jazdy. Zatem jazda z uszkodzoną tuleją wahacza również może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze.

Co się zepsuło - sworzeń, czy tuleje wahacza? Objawy zużycia

Jadąc samochodem, trudno będzie rozróżnić czy uszkodzeniu uległ sworzeń wahacza, czy też tuleje. Jeden i drugi podzespół da podobne objawy zużycia, a więc stuki podczas jazdy, nasilające się podczas pokonywania nierówności. Najłatwiej będzie zlokalizować przyczynę usterki na stacji diagnostycznej, gdzie diagnosta z łatwością wskaże wadliwy element. Za taką usługę powinniśmy zapłacić około 20 zł.

Wymiana całego wahacza, czy jego naprawa?

Nie zawsze będziemy mieli możliwość wyboru. Niekiedy wahacze są tak skonstruowane, że np. sworzeń wahacza jest zamontowany na stałe, a wymieniając tuleje, zniszczymy gniazdo, w których zostały osadzone.

Jeżeli wahacze w naszym samochodzie da się naprawić i sam wahacz nie jest pęknięty lub bardzo skorodowany można pokusić się o jego regenerację.

Wymiana sworznia wahacza często będzie polegała na odkręceniu kilku śrub, niekiedy będzie konieczne rozwiercenie nitów, za pomocą których był przytwierdzony do wahacza.

Z kolei wymiana tulei wahacza nie obejdzie się bez wymontowania całego wahacza. Do wymiany tulei w wahaczu będzie potrzebna prasa. Jeżeli nie dysponujemy takim sprzętem, można poszukać w okolicy mechanika, który podejmie się samej wymiany tulei w dostarczonym przez nas wahaczu.

Wymiana wahacza jest zazwyczaj dużo droższa od jego regeneracji. Jeżeli mowa o np. wymianie sworznia wahacza, cena samej części może wynieść około 50 zł, a kompletny nowy wahacz może kosztować 200 zł. Warto dobrze zdiagnozować co jest do wymiany, a później wyliczyć co będzie bardziej opłacalne, doliczając w to ewentualne koszty np. wprasowania tulei lub ustawienia zbieżności po wymianie tulei.