Zatarcie silnika – powody, objawy, skutki

Zatarcie silnika jest bardzo poważną usterką i niekiedy nieopłacalną do naprawy. Jest wiele powodów, przez które silnik może się zatrzeć, różne są również objawy zatarcia silnika. Jak je rozpoznać? Co zrobić, żeby nie zatrzeć silnika?

Zatarcie silnika – co przed nim chroni?

W silniku spalinowym współpracuje ze sobą wiele elementów metalowych. Elementami najbardziej narażonymi na zatarcie są:

• tłoki z pierścieniami i cylindry,
• panewki wału korbowego, korbowodowe,
• wałek rozrządu, w szczególności jego krzywki.

W celu ograniczenia tarcia między podzespołami współpracującymi ze sobą, w silniku stosuje się olej silnikowy.  Podawany jest on kanałami pod odpowiednim ciśnieniem, które jest wytwarzane przez pompę olejową. Wówczas pomiędzy współpracującymi elementami wytwarza się film olejowy, który oddziela od siebie części metalowe w silniku. W ten sposób znacznie zostaje ograniczone tarcie, a podzespoły w silniku mniej się zużywają.

Zatarty silnik – objawy. Jak sprawdzić, czy jest zatarty silnik? Czy zatarty silnik kręci?

Gdy proces zacierania dopiero się zaczyna (przytarty silnik) można już zauważyć kilka objawów usterki. Przede wszystkim należy nasłuchiwać niepokojących dźwięków w trakcie pracy silnika. Jak brzmi zatarty silnik? Przede wszystkim będzie głośniejszy, a poza tym słyszalne mogą być stuki, piski i inne nieprzyjemne odgłosy. Ponadto, taki silnik może mieć gorsze osiągi, co będzie dość łatwo zauważalne podczas jazdy.

Najłatwiej zatarcie silnika można stwierdzić poprzez jego rozebranie. Na elementach, które są zatarte widoczne będą rysy. Im silnik w gorszym stanie, tym rysy będą głębsze, bardziej zauważalne i wyczuwalne w dotyku.

Do typowego zatarcia silnika dochodzi wówczas, gdy uszkodzeniu ulega powierzchnia tłoka, cylindra i pierścienia. W takim przypadku silnik może utracić kompresję i nie będzie odpalał. Kompresję można sprawdzić manometrem wkręcanym w miejsce świec zapłonowych lub świec żarowych.

W skrajnym przypadku, gdy np. tłoki „spuchną” przez wysoką temperaturę, silnik nie będzie w stanie wykonać obrotu wału korbowego lub będzie zauważalny znaczny opór przy wykonywanych próbach.

Co powoduje zatarcie silnika? Jak nie zatrzeć silnika?

Do zatarcia silnika może dojść z wielu powodów.

1. Przerwany film olejowy.

Gdy film olejowy zostaje przerwany współpracujące części trą o siebie i niszczona jest powierzchnia styku. Jedną z przyczyn jest zbyt mała ilość oleju w silniku lub niewłaściwe jego parametry. Winny może być sam olej, który został w niewłaściwy sposób dobrany lub zbyt rzadko wymieniany. Wpływ na odpowiednie smarowanie może mieć także uszkodzona pompa oleju, zatkany smok lub kanały olejowe, nieszczelność np. w misce olejowej i wyciek oleju.

2. Usterka układu chłodzenia

Jeżeli silnik nie jest odpowiednio chłodzony jego elementy mogą osiągnąć bardzo wysokie temperatury. W takim przypadku części metalowe silnika ulegają rozszerzeniu i gdy przekroczą założone wymiary, może dojść do zacierania elementów współpracujących. Najbardziej podatnym na takie zjawisko jest tłok.

3. Zanieczyszczenia w oleju lub w cylindrze

Gdy olej i filtr oleju nie są wymieniane na czas, wszelkie zanieczyszczenia, które dostały się do oleju krążą w układzie. W oleju mogą pojawić się zanieczyszczenia pochodzące np. z procesów tarcia w silniku.

Możliwe jest również zatarcie silnika przez zanieczyszczenia powietrza dopływającego do cylindrów. Winnym takiej sytuacji jest dawno niewymieniany filtr powietrza lub nieszczelność za filtrem.

Zatarty silnik – naprawa.

Zatarty silnik można naprawić, ale koszty naprawy będą się bardzo różniły w zależności od ilości uszkodzonych elementów, parametrów silnika i jego powszechności. Ciężko zatem określić orientacyjne koszty remontu zatartego silnika i zawsze należy ustalić je indywidualnie.

Gdy jest bardzo zniszczony, nie będzie opłacało się go naprawiać. Dodatkowo biorąc pod uwagę, ile kosztuje silnik używany i jak duży jest ich wybór, warto zastanowić się nad wymianą silnika na inny – sprawny.